Conduct Disorder

Người dịch: Ngọc Lam – Hiệu đính: Phương Anh

What is conduct disorder in children?

Rối Loạn Cư Xử Ở Trẻ Em Là Gì?

Conduct disorder is a type of behavior disorder. It’s when a child has antisocial behavior. He or she may disregard basic social standards and rules. He or she may also:

Rối loạn cư xử là một loại rối loạn hành vi, khi một đứa trẻ có hành vi chống đối xã hội. Trẻ có thể không tuân theo các tiêu chuẩn và quy tắc xã hội cơ bản. Trẻ có thể:

• Be irresponsible
• Thiếu trách nhiệm
• Skip school or run away (delinquent behavior)
• Bỏ học hoặc bỏ nhà đi (hành vi vi phạm quy tắc)
• Steal or do other things to violate the rights of others
• Trộm cắp hoặc vi phạm quyền vào của người khác
• Physically harm animals or other people, such as committing assault or rape
• Gây hại cho động vật hoặc người khác, như đánh đập hoặc cưỡng hiếp

These behaviors sometimes happen together. But one or more may occur without the others.

Những hành vi này có thể xảy ra cùng nhau, nhưng cũng có thể có một hoặc nhiều hành vi mà không có những hành vi còn lại.

What causes conduct disorder in a child?

Nguyên Nhân Gây Ra Rối Loạn Cư Xử

Experts believe that many factors play a role in conduct disorder. These are:

Nhiều yếu tố có thể góp phần vào sự hình thành nên rối loạn cư xử, bao gồm:

• Brain damage
• Tổn thương não bộ
• A traumatic event
• Một sự kiện đau thương 
• Genes
• Yếu tố di truyền
• Child abuse
• Lạm dụng trẻ em
• Past school failure
• Thất bại trong học tập
• Social problems
• Vấn đề xã hội

Some children with conduct disorders seem to have a problem in the frontal lobe of the brain. This interferes with a child’s ability to plan, stay away from harm, and learn from negative experiences.

Một số trẻ bị bệnh rối loạn cư xử có vẻ như có vấn đề bất thường ở thùy trán, điều này ảnh hưởng đến khả năng lập kế hoạch, khả năng tránh xa khỏi nguy hiểm và học hỏi từ những trải nghiệm tiêu cực.

Some experts believe that a series of traumatic experiences occurs for a child to develop a conduct disorder. These experiences then often lead to depressed mood, behavior problems, and involvement in a deviant peer group.

Một số chuyên gia cho rằng chuỗi các trải nghiệm đau thương xảy ra với một đứa trẻ có thể dẫn đến việc phát triển rối loạn hành vi. Những trải nghiệm này thường dẫn đến tâm trạng u uất, các vấn đề hành vi và sự tham gia vào nhóm bạn xấu.

Which children are at risk for conduct disorder?

Những Đứa Trẻ Như Thế Nào Sẽ Có Nguy Cơ Bị Rối Loạn Cư Xử?

A conduct disorder is more common in boys than in girls. It is also more likely to develop in children or teens who come from homes that are:

Rối loạn cư xử phổ biến hơn ở bé trai so với bé gái. Nó cũng có khả năng phát triển mạnh mẽ hơn ở trẻ hoặc thanh thiếu niên đến từ những gia đình:

• Disadvantaged
• Khó khăn về kinh tế 
• Dysfunctional
• Có vấn đề trong gia đình
• Disorganized
• Thiếu sự ổn định và liên kết giữa các thành viên

Children with these mental health problems are also more likely to have conduct disorder:

Trẻ em có các vấn đề sức khỏe tâm thần khác cũng có khả năng cao hơn để mắc rối loạn cư xử, như:

• Mood or anxiety disorders
• Rối loạn tâm trạng hoặc lo âu
• Posttraumatic stress disorder (PTSD)
• PTSD (Rối loạn căng thẳng sau chấn thương)
• Substance use disorder
• Rối loạn sử dụng chất
• Attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD)
• ADHD (Rối loạn tăng động giảm chú ý)
• Learning problems
• Vấn đề học tập

Children or teens who are considered to have a difficult temperament are more likely to develop behavior problems.

Trẻ em hoặc thanh thiếu niên có tính cách nóng nảy, khó chịu có khả năng hình thành các vấn đề về cư xử cao hơn.

What are the symptoms of conduct disorder in a child?

Triệu Chứng Của Rối Loạn Cư Xử ở Trẻ

Most symptoms seen in children with conduct disorder also happen at times in children without this problem. But in children with the disorder, these symptoms occur more often. They also interfere with learning, school adjustment, and sometimes with the child’s relationships.

Hầu hết các triệu chứng ở trẻ mắc rối loạn cư xử cũng xuất hiện ở trẻ không mắc bệnh  này, nhưng ở trẻ mắc rối loạn, những triệu chứng này xuất hiện thường xuyên hơn. Chúng cản trở vào việc học, việc thích nghi tại trường và đôi khi là các mối quan hệ của trẻ.

Each child’s symptoms may vary. But the 4 main groups of behaviors are:

Mỗi trẻ có thể có triệu chứng khác nhau, nhưng có bốn nhóm hành vi chính:

Aggressive conduct

Hành vi Gây hấn

• Intimidating behavior
• Hành vi đe dọa
• Bullying
• Bắt nạt
• Physical fights
• Đánh nhau
• Cruelty to others or animals
• Đối xử tàn nhẫn với người khác hoặc động vật
• Using a weapon
• Sử dụng vũ khí
• Forcing someone into sexual activity, rape, or molestation
• Ép buộc người khác tham gia các hoạt động tình dục,  lạm dụng tình dục, hay cưỡng hiếp

Destructive conduct

Hành vi Phá hoại

• Intentionally destroying property (vandalism)
• Cố ý phá hoại tài sản
• Arson
• Phóng hỏa

Deceitfulness

Hành vi Lừa dối

• Lying
• Nói dối
• Theft
• Trộm cắp
• Shoplifting
• Ăn trộm hàng
• Delinquency
• Những hành vi vi phạm quy tắc và pháp luật

Violation of rules or age-appropriate norms

Hành vi Vi phạm Luật lệ và Chuẩn mực độ tuổi:

• Not going to school (truancy)
• Bỏ học
• Running away
• Bỏ nhà đi
• Pranks
• Chơi khăm
• Mischief
• Nghịch ngợm
• Very early sexual activity
• Hoạt động tình dục rất sớm

These symptoms may look like other mental health problems. Make sure your child sees his or her healthcare provider for a diagnosis.

Những triệu chứng này có thể giống với các vấn đề sức khỏe tâm lý khác. Hãy chắc chắn rằng trẻ được đưa đến bác sĩ để được chẩn đoán.

How is conduct disorder diagnosed in a child?

Rối Loạn Cư Xử Ở Trẻ Em Được Chẩn Đoán Như Thế Nào

A child psychiatrist or qualified mental health expert can diagnose a conduct disorder. He or she will talk with parents and teachers about the child’s behavior and may observe the child. In some cases, your child may need mental health testing.

Một bác sĩ tâm thần trẻ em hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần đủ trình độ có thể chẩn đoán bệnh rối loạn cư xử. Họ sẽ trò chuyện với cha mẹ và giáo viên về hành vi của trẻ và trực tiếp quan sát trẻ. Trong một số trường hợp, trẻ có thể cần làm các bài kiểm tra tâm lý.

If you notice symptoms of conduct disorder in your child or teen, you can help by seeking a diagnosis right away. Early treatment can often prevent future problems.

Nếu bạn nhận thấy triệu chứng rối loạn cư xử ở trẻ hoặc thanh thiếu niên, hãy giúp đỡ bằng cách tìm kiếm sự chẩn đoán ngay lập tức. Điều trị sớm có thể ngăn ngừa các vấn đề trong tương lai.

How is conduct disorder treated in a child?

Điều Trị Rối Loạn Cư Xử

Treatment will depend on your child’s symptoms, age, and general health. It will also depend on how severe the condition is.

Điều trị sẽ phụ thuộc vào triệu chứng, tuổi tác và sức khỏe tổng quát của trẻ. Nó cũng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng này.

Treatment for conduct disorder may include:

Điều trị cho rối loạn cư xử có thể bao gồm:

• Cognitive-behavioral therapy. A child learns how to better solve problems, communicate, and handle stress. He or she also learns how to control impulses and anger.
• Liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT): Giúp trẻ học cách giải quyết vấn đề, giao tiếp và quản lý căng thẳng. Trẻ cũng học cách kiểm soát các hành vi bốc đồng và tức giận.
• Family therapy. This therapy helps make changes in the family. It improves communication skills and family interactions.
• Liệu pháp gia đình: Giúp tạo ra thay đổi trong gia đình, cải thiện kỹ năng giao tiếp và tương tác gia đình.
• Peer group therapy. A child develops better social and interpersonal skills.
• Liệu pháp nhóm bạn: Giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội và quan hệ cá nhân tốt hơn.
• Medicines. These are not often used to treat conduct disorder. But a child may need them for other symptoms or disorders, such as ADHD.
• Thuốc (Hóa dược): Thường không được sử dụng để điều trị rối loạn hành vi, nhưng trẻ có thể cần thuốc cho các triệu chứng khác như ADHD.

How can I help prevent conduct disorder in my child?

Cách Ngăn Ngừa Rối Loạn Cư Xử

Experts don’t know exactly why some children develop conduct disorder. Things such as a traumatic experience, social problems, and biological factors may be involved. To reduce the risk for this disorder, parents can learn positive parenting strategies. This can help to create a closer parent-child relationship. It can also create a safe and stable home life for the child.

Các chuyên gia chưa biết chính xác tại sao căn bệnh rối loạn cư xử lại hình thành ở một số trẻ. Tuy nhiên, những trải nghiệm tiêu cực gây chấn thương tâm lý, hay các vấn đề xã hội và yếu tố sinh học là những điều có thể liên quan tới sự hình thành của nó. Để giảm nguy cơ mắc rối loạn này, cha mẹ có thể học các chiến lược nuôi dạy tích cực. Điều này có thể giúp tạo ra một mối quan hệ gần gũi giữa cha mẹ và trẻ, đồng thời tạo ra một môi trường sống an toàn và ổn định cho chúng phát triển.

How can I help my child live with conduct disorder?

Giúp Trẻ Sống Với Rối Loạn Cư Xử

Early treatment for your child can often prevent future problems. Here are things you can do to help your child:

Điều trị sớm cho trẻ có thể ngăn ngừa các vấn đề trong tương lai. Dưới đây là những gì bạn có thể làm:

• Keep all appointments with your child’s healthcare provider.
• Hãy sắp xếp thời gian tham gia tất cả các cuộc hẹn với bác sĩ.
• Take part in family therapy as needed.
• Tham gia vào liệu pháp gia đình khi cần thiết.
• Talk to your child’s healthcare provider about other providers who will be involved in your child’s care. Your child may get care from a team that may include counselors, therapists, social workers, psychologists, and psychiatrists. Your child’s care team will depend on his or her needs and how serious the disorder is.
• Thảo luận với bác sĩ của trẻ về các chuyên gia khác sẽ tham gia vào việc chăm sóc trẻ. Nhóm chăm sóc của trẻ có thể bao gồm các cố vấn, nhà trị liệu, nhân viên xã hội, nhà tâm lý học và bác sĩ tâm thần, tùy thuộc vào nhu cầu và mức độ nghiêm trọng của chứng rối loạn.
• Tell others about your child’s conduct disorder. Work with your healthcare provider and schools to develop a treatment plan.
• Thông báo cho người khác về rối loạn hành vi của trẻ. Làm việc với bác sĩ và trường học để phát triển kế hoạch điều trị.
• Reach out for support. Being in touch with other parents who have a child with conduct disorder may be helpful. If you feel overwhelmed or stressed out, talk with your healthcare provider about a support group for caregivers of children with conduct disorder.
• Tìm kiếm hỗ trợ. Liên lạc với các bậc phụ huynh khác có trẻ mắc rối loạn hành vi có thể hữu ích. Nếu bạn cảm thấy quá tải hoặc căng thẳng, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về nhóm hỗ trợ cho người chăm sóc trẻ mắc rối loạn hành vi.

When should I call my child’s healthcare provider?

Khi Nào Cần Gọi Đến Bác Sĩ?

Call your healthcare provider right away if your child:

Gọi bác sĩ ngay nếu trẻ:

• Feels extreme depression, fear, anxiety, or anger toward him or herself or others
• Cảm thấy cực kỳ u uất, lo âu,  giận dữ với bản thân hoặc người khác
• Feels out of control
• Cảm thấy mất kiểm soát
• Hears voices that others don’t hear
• Nghe thấy những âm thanh mà người khác không nghe thấy
• Sees things that others don’t see
• Thấy những điều mà người khác không thấy
• Can’t sleep or eat for 3 days in a row
• Không thể ngủ hoặc ăn trong 3 ngày liên tiếp
• Shows behavior that concerns friends, family, or teachers, and others express concern about this behavior and ask you to seek help
• Có hành vi khiến bạn bè, gia đình hoặc giáo viên lo lắng, và người khác bày tỏ sự lo ngại về hành vi này và yêu cầu bạn tìm kiếm sự giúp đỡ

Call 911 if your child has suicidal thoughts, a suicide plan, and the means to carry out the plan.

Gọi 911 nếu trẻ có ý nghĩ tự tử, có kế hoạch tự tử và có phương tiện để thực hiện.

(*Tại Việt Nam, có Đường dây nóng Ngày mai hỗ trợ người trầm cảm, trong khủng hoảng tâm lý và có ý định tự tử: 096 306 1414)

Key points about conduct disorder in children

Những Điểm Chính Về Rối Loạn Cư Xử Ở Trẻ Em

• Conduct disorder is a type of behavior disorder. It’s when a child has antisocial behavior.
• Rối loạn cư xử là một loại rối loạn cư xử, khi trẻ có hành vi chống đối xã hội.
• Both genetic and environmental factors may play a role.
• Các yếu tố di truyền và môi trường có thể đóng vai trò là các yếu tố gây nên.
• Children with other mental health problems are more likely to have this disorder.
• Trẻ có vấn đề sức khỏe tâm thần khác có nguy cơ cao hơn để mắc rối loạn này.
• Symptoms are divided into 4 main groups. They are aggression, destruction, deceitfulness, and violation of rules.
• Triệu chứng được chia thành 4 nhóm chính: hành vi gây hấn, phá hoại, lừa dối và vi phạm quy tắc.
• Therapy that helps the child interact better with others is the main treatment. Medicines may be needed for other problems, such as ADHD.
• Liệu pháp giúp trẻ tương tác tốt hơn với người khác là phương pháp điều trị chính. Thuốc có thể cần cho các vấn đề khác như ADHD.

———————————————

Nguồn bài viết: 

https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/conduct-disorder