How to be less afraid of boredom
Người dịch: Minh Hà – Hiệu đính: Lyng
Tác giả: Allie Volpe
When was the last time you felt utterly, stupefyingly, mind-numbingly bored? It might’ve been when you languished in the waiting room at a doctor’s office for 10 minutes too long. Or you felt your eyes glaze over in the middle of a philosophy class. Perhaps it was on a never-ending drive wherein your toddler insisted on hearing the same song over and over and over again. Maybe you are exceedingly bored right now (in which case, I’m sorry, and I hope to recapture your attention).
Lần cuối cùng bạn cảm thấy nhàm chán đến tê liệt, đờ đẫn, tưởng như không chịu nổi là khi nào? Có lẽ là khi bạn ngồi đợi mòn mỏi thêm 10 phút trong phòng chờ khám bệnh. Hay lúc bạn nhận thấy mắt mình trở nên vô hồn giữa tiết triết học. Hoặc trong chuyến xe dài vô tận khi con bạn đòi nghe đi nghe lại một bài hát. Biết đâu, bạn đang cực kỳ chán ngay lúc này (nếu vậy thì xin lỗi nhé và tôi hy vọng sẽ lấy lại được sự chú ý của bạn).
Boredom is a common occurrence in the ebb and flow of life. It’s usually marked by a feeling of restlessness and agitation, says James Danckert, a professor of cognitive neuroscience at the University of Waterloo and the co-author of Out of My Skull: The Psychology of Boredom. A hunch that you must get out of here immediately.
Nhàm chán là chuyện thường gặp trong nhịp thăng trầm của cuộc sống. Theo James Danckert, giáo sư về thần kinh nhận thức tại Đại học Waterloo, đồng tác giả Chán đến phát điên: Tâm lý học về sự nhàm chán, nhàm chán thường đi kèm cảm giác bồn chồn, bứt rứt. Một niềm thôi thúc rằng bạn cần thoát khỏi tình trạng này ngay lập tức.
There is a functional aspect to boredom, though. The emotion is motivating, meant to spur you to action: This thing you’re doing is not fulfilling or meaningful, so go find something else that is. Some are better at listening to that alarm than others, Danckert says, and those who say they never get bored are probably more skilled at dealing with it. Those who respond productively to the messages boredom sends have the power to make changes in their lives, big and small, which is great for you and bad for boredom. “Boredom doesn’t do the hard work of telling you what to do,” Danckert says. “It just tells you you need to do something else.” It’s up to you to figure out what that is.
Tuy nhiên, nhàm chán cũng có chức năng của nó. Cảm xúc này có thể thúc đẩy hành động với hàm ý: Việc bạn đang làm không đem lại cảm giác thỏa mãn hoặc vô nghĩa, hãy đi tìm việc khác đi! Danckert giải thích, một số người giỏi lắng nghe “hồi chuông cảnh báo” đó hơn những người khác; những ai quả quyết rằng họ không bao giờ thấy chán thực chất là khéo xử lý cảm xúc này hơn. Ai biết đón nhận thông điệp này một cách hữu hiệu sẽ có khả năng tạo ra những thay đổi lớn hoặc nhỏ trong cuộc sống. Điều này tốt cho bạn nhưng có hại cho… sự nhàm chán. Danckert chia sẻ: “Nhàm chán chẳng bỏ công ra chỉ cho bạn phải làm gì, mà chỉ báo rằng bạn cần làm một việc khác”. Nhiệm vụ của bạn là tìm ra điều đó.
A desire for something different
Khát khao một điều khác
While you’ve surely experienced boredom at some point or another, have you stopped to consider why? Erin Westgate, an assistant professor of social psychology at the University of Florida who studies boredom, defines the feeling as one in which we don’t want to or can’t engage with what we’re doing, either because we lack the attention to do it — because the task is too easy or too difficult — or it lacks meaning. Boredom can strike momentarily — the impossibility of focusing while reading a dense book, for instance — or it can take root over a longer period of time, such as when you find yourself working an unfulfilling job.
Chắc chắn bạn đã từng cảm thấy nhàm chán vào một thời điểm nào đó, nhưng bạn đã bao giờ dừng lại để tự hỏi tại sao lại thế chưa? Erin Westgate, giáo sư trợ lý về tâm lý xã hội tại Đại học Florida, đã nghiên cứu về nhàm chán và đưa ra định nghĩa cho cảm xúc này: đây là trạng thái khi ta không muốn hoặc không thể tập trung vào việc đang làm, do ta thiếu khả năng chú ý (vì nhiệm vụ quá dễ hoặc quá khó) hoặc do hoạt động đó thiếu ý nghĩa. Nhàm chán có thể chỉ diễn ra trong chốc lát (như không tài nào tập trung đọc một cuốn sách khó nhằn) hoặc đeo bám dai dẳng (như mắc kẹt trong một công việc buồn tẻ).
Boredom can be fairly universal: Few find waiting in line at the DMV a particularly riveting experience. But it is individual, too. A movie you consider engrossing may be a snooze to another viewer. This is why some people find being alone with their thoughts excruciating, while others revel in mind wandering, Westgate says. Sitting with your inner monologue absent other distractions is not equivalent to being bored, at least not for everyone. However, it can be boring if you don’t particularly enjoy solitude.
Mặc dù nhàm chán khá phổ biến (ít ai thấy hào hứng khi xếp hàng ở cục quản lý phương tiện cơ giới) nhưng cũng mang tính cá nhân. Một bộ phim hấp dẫn với bạn có thể khiến người khác ngủ gục. Westgate cho biết, đây là lý do một số người thấy đau khổ khi phải nghĩ ngợi một mình, trong khi số khác lại thích để tâm trí phiêu du. Ngồi độc thoại nội tâm khi không có gì gây phân tâm không đồng nghĩa với nhàm chán, ít nhất là không phải với tất cả mọi người. Tuy nhiên, trạng thái này có thể khá chán nếu bạn không ưa cảm giác cô độc.
Another common misconception: “People often conflate boredom with not having anything to do,” Westgate says. On the contrary, if your day consists of monotonous, repetitive tasks, you may not have much downtime but feel bored. The uber-busy who claim to crave boredom may in fact be yearning for quiet contendedness, a moment to relax.
Westgate chia sẻ về một ngộ nhận phổ biến khác: “Mọi người thường đánh đồng nhàm chán với việc không có gì để làm”. Trái lại, nếu một ngày của bạn là một chuỗi những công việc đơn điệu và lặp đi lặp lại, bạn vẫn có thể thấy chán dù hầu như chẳng bao giờ rảnh rỗi. Khi những người siêu bận rộn nói mình thèm được nhàm chán, có thể họ đang tìm kiếm một khoảnh khắc bình yên, thư giãn.
It’s true that filling your days with constant activities and entertainment may prevent you from getting bored in the first place. While this doesn’t necessarily seem like a bad thing, if you’re constantly masking boredom with another podcast or just one more episode, “you are preventing yourself from knowing when you’ve gone off track from what you value and what you care about and what you can give to the world,” Westgate says.
Hiển nhiên là liên tục lấp đầy thời gian bằng các hoạt động và thú vui có thể giúp bạn chẳng bao giờ chán. Nhưng theo Westgate, dù việc này tưởng chừng vô hại, nhưng nếu cứ liên tục “xem nốt” một tập podcast hoặc tập phim nữa để khỏa lấp cảm xúc nhàm chán, “bạn sẽ không nhận ra mình dần rời xa điều bạn trân trọng, quan tâm và muốn đóng góp cho thế giới”.
Your perception of boredom can also impact how often you experience it. Those who see being bored as an impediment and frustration tend to be bored more often, says Wijnand Van Tilburg, a senior psychology lecturer at the University of Essex. On the contrary, those who see boredom as an inevitability of life get less bored and, when they do, cope with it more effectively.
Cách bạn nhìn nhận nhàm chán cũng ảnh hưởng đến tần suất trải nghiệm cảm xúc này. Theo Wijnand Van Tilburg, giảng viên cao cấp bộ môn tâm lý học tại Đại học Essex, những người coi nhàm chán là một điều gì đó gây cản trở hay bực bội có xu hướng cảm thấy chán nản thường xuyên hơn. Ngược lại, những ai coi đây là một phần tất yếu của cuộc sống lại ít khi cảm thấy chán hơn và biết cách đối phó hiệu quả hơn.
Don’t mistake boredom for a completely innocuous force: it can lead to potentially negative behaviors and outcomes like self-harm, impulsivity, depression, anxiety, greater consumption of alcohol and other illicit substances, attention problems, low motivation, and poor work performance.
Đừng lầm tưởng rằng nhàm chán hoàn toàn vô hại: Cảm xúc này có thể dẫn đến các hành vi và hệ quả tiêu cực như tự gây hại, bốc đồng, trầm cảm, lo âu, lạm dụng rượu và các chất cấm khác, khó tập trung, giảm động lực và hiệu suất làm việc kém.
And despite anecdotal evidence that says otherwise, boredom doesn’t lead to inspired breakthroughs and increased creativity, research shows. Instead, it’s the moderately engaging activities, like showering or taking a walk, that actually lead to inspiration. The shower or the walk is neither so engrossing or boring as to distract your thoughts from churning — that’s the sweet spot you should be aiming for.
Nghiên cứu bác bỏ quan niệm cho rằng nhàm chán là nguồn cảm hứng cho đột phá hay sáng tạo. Trên thực tế, chính các hoạt động thu hút sự chú ý ở mức vừa phải như tắm rửa hay đi dạo mới thực sự khơi nguồn cảm hứng. Tắm hay đi bộ không quá hấp dẫn hay nhàm chán đến mức có thể kéo bạn ra khỏi dòng suy nghĩ đang tuôn chảy – đó chính là “điểm vàng” bạn nên nhắm tới.
Making the most of boredom
Tận dụng sự nhàm chán
So how can you better deal with boredom when it strikes? How can you adequately decode what your boredom is signaling?
Vậy làm sao để đối phó với cơn chán nản một cách hiệu quả hơn? Làm thế nào để giải mã thông điệp từ cảm xúc này?
When the feeling does arise, use it as a reminder that what you’re doing isn’t meaningful and to seek out something that is, experts say. This will differ depending on the context. You might pop in a podcast while folding laundry to help make the chore feel less like drudgery. Perhaps you could head to YouTube to find a bread-making tutorial on a dreary afternoon. “It doesn’t really matter what it is,” Danckert says, “but you have to deem it to be valid and worth doing.”
Các chuyên gia khuyên rằng, khi thấy nhàm chán, hãy xem đây là một lời nhắc nhở rằng việc bạn đang làm là vô nghĩa, và bạn nên tìm một việc khác có ý nghĩa hơn. Tùy ngữ cảnh, bạn có thể bật podcast khi gấp quần áo để công việc vặt này bớt tẻ nhạt. Bạn cũng có thể học cách làm bánh mì trên Youtube vào một buổi chiều u ám. Danckert chia sẻ: “Thực ra bạn làm việc gì cũng được, miễn là bạn thấy nó hợp lý và có giá trị”.
For circumstances where you’re unable to up and leave, such as school or work, Westgate suggests trying to make the experience more profound. “Focus on why am I here and what’s the deeper purpose it’s serving so that the experience feels more meaningful,” she says.
Trong những tình huống không thể đứng dậy bỏ đi như ở trường hoặc nơi công sở, Westgate khuyên rằng hãy nhìn vào chiều sâu của trải nghiệm: “Hãy tập trung vào lý do bạn có mặt ở đây và mục đích sâu xa của điều đó, từ đó khiến trải nghiệm này trở nên có ý nghĩa hơn”.
Or maybe you’re growing impatient on a long road trip: Try to find challenges or ways to make the situation more stimulating. Car games exist for a reason. Or make up your own. “My brother and I, growing up, used to play this game called ‘Who would you ask for help?’” Westgate says. “In this room right now, if you had to pick one person to ask for help, who would it be and why?”
Hoặc giả bạn đang mất kiên nhẫn trong một chuyến đi dài: Hãy tìm một thử thách hoặc một cách nào đó để kích thích tinh thần. Trò chơi trên xe ra đời vì lý do này. Hoặc bạn cũng có thể tự nghĩ trò chơi cho mình. Westgate kể: “Hồi nhỏ, anh trai và tôi thường chơi trò ‘Bạn sẽ nhờ ai giúp?’. Trong căn phòng này, nếu phải chọn một người để nhờ giúp đỡ, bạn sẽ chọn ai và vì sao?”
Of course, the solution to a soul-crushingly boring job might be to find another one that gives your life more meaning and purpose. Since this isn’t exactly easy or realistic for many people, Danckert suggests reframing your current employment situation: You’re not living to work, you’re working to live. That is, your job gives you money which allows you to do meaningful activities in your free time.
Dĩ nhiên, lời giải cho một công việc nhàm chán đến tận xương tủy có thể là tìm một công việc đem lại nhiều ý nghĩa và mục đích hơn. Nhưng do điều này không dễ dàng hoặc khả thi với nhiều người, Danckert khuyên bạn hãy thay đổi góc nhìn về công việc hiện tại: Bạn không sống để làm việc, bạn làm việc để sống. Nghĩa là công việc mang lại thu nhập để bạn theo đuổi những việc có ý nghĩa trong thời gian rảnh.
For more short-term boredom, like waiting in line for a sandwich, Westgate says there’s nothing wrong with using your phone as entertainment to pass the time. “If looking at your phone is a form of distraction for a few minutes, that lets you stick with that boring, uncomfortable activity that you still need to do, that’s probably fine,” she says. “I think the problem becomes when that is our response to all boredom.”
Với những cơn chán ngắn ngủi hơn, như xếp hàng mua bánh, Westgate cho rằng dùng điện thoại để giải trí cho qua thời gian là một điều hoàn toàn bình thường: “Nếu lướt điện thoại vài phút giúp bạn chịu đựng được những hoạt động nhàm chán, khó chịu nhưng vẫn cần thiết thì không sao cả. Vấn đề là đó trở thành phản ứng mặc định của chúng ta trước mọi cơn chán”.
If you’re using your phone as a crutch every time you feel the slightest whisper of boredom, you may develop some unhealthy habits — like scrolling on the sidelines at your kid’s soccer game or while driving. In fact, constantly scrolling through short videos, like on TikTok, increases boredom, a study found. “It reduces attention capacity, it reduces perceptions of meaning in one’s activity,” Van Tilburg says. It “increases boredom, even though people think that doing so will help alleviate it.”
Nếu dùng điện thoại như “bảo bối chống chán” mỗi khi chợt thấy buồn tẻ, bạn có thể hình thành một số thói quen không lành mạnh như lướt điện thoại bên lề sân bóng nơi con bạn đang thi đấu, hoặc khi đang lái xe. Trên thực tế, nghiên cứu cho thấy việc liên tục xem các video ngắn (ví dụ như trên TikTok) làm tăng mức độ nhàm chán. Van Tilburg giải thích: “Việc này làm giảm khả năng tập trung, giảm cảm nhận về ý nghĩa của hoạt động mình đang làm, khiến người ta chán hơn dù nghĩ rằng xem như vậy sẽ giúp xua tan cảm giác chán”.
Instead of using your devices as a boredom security blanket, Van Tilburg suggests getting more comfortable breaking it up in myriad, tangible ways, like striking up a conversation while in line for coffee or creating phone-free areas at home (like the bedroom and bathroom). Try to embrace mind wandering instead of fearing silence.
Thay vì coi thiết bị điện tử là niềm an ủi mỗi khi chán, Van Tilburg gợi ý hãy thử chủ động xua tan cảm giác nhàm chán bằng cách tùy cơ ứng biến. Chẳng hạn, bạn có thể bắt chuyện khi xếp hàng mua cà phê, đặt ra khu vực cấm điện thoại ở nhà (như phòng ngủ hoặc phòng tắm), hay thử để tâm trí phiêu du thay vì e dè những khoảng lặng.
Boredom is a lot like goldilocks: You shouldn’t avoid it completely, but too much of it isn’t good either. Life doesn’t need to be a monotonous fog, nor is it supposed to be perpetually rapturously engaging.
Nhàm chán cũng giống như hiệu ứng “vừa đủ” Goldilocks: Bạn không nên né tránh cảm xúc này hoàn toàn, nhưng quá nhiều cũng không tốt. Cuộc sống không cần là màn sương đơn điệu, cũng không cần lúc nào cũng phải cuốn hút mê say.
“Sometimes,” Van Tilburg says, “a little discomfort is useful to discover new things and develop new interests.”
Van Tilburg chia sẻ: “Đôi khi, một chút khó chịu lại giúp ta khám phá ra những điều bất ngờ và khơi mở những sở thích mới mẻ”.
Nguồn: https://www.vox.com/even-better/399440/boredom-myths-creativity-psychology-meaning-fulfillment
