When Suicidal Thoughts Do Not Go Away
Cảnh báo: Nội dung này có đề cập tới vấn đề nhạy cảm, có thể gây cảm giác khó chịu tới người đọc.
Người dịch: Hồng Ngọc – Hiệu đính: Kim Tuyền
Tác giả: Tiến sĩ Stacey Freedenthal,
Chuyên viên công tác xã hội lâm sàng được cấp phép (LCSW)
The popular image of someone who is in danger of suicide goes like this: A person has suicidal thoughts. It’s a crisis. The person gets help, and the crisis resolves within days or weeks.
Hình ảnh thường thấy về một người có nguy cơ tự tử diễn ra như thế này: Một người bắt đầu có ý nghĩ tự tử. Đó là một thời điểm khủng hoảng. Người đó tìm kiếm sự giúp đỡ, và cơn khủng hoảng được giải quyết trong vài ngày hoặc vài tuần.
That’s the popular image, and thankfully it does happen for many people. But for others, suicidal thoughts do not go away. Their suicidal thoughts become chronic.
Đó là cách nhìn phổ biến, và may mắn thay, điều đó đúng với nhiều người. Nhưng với một số người khác, những ý nghĩ tự tử không biến mất. Chúng trở thành những suy nghĩ kéo dài, ăn sâu vào tâm trí.
The pattern of chronic suicidal thoughts is similar to that of a person with any other kind of chronic condition: For some people, there are flare-ups where the condition is far worse than normal, and then the symptoms subside, but only temporarily. And for other people, the symptoms never subside. Those people live with their symptoms – in this case, suicidal thoughts – every day.
Diễn biến của những suy nghĩ tự tử kéo dài cũng tương tự như bất kỳ tình trạng mãn tính nào khác: Đối với một số người, có những đợt bùng phát khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn bình thường, sau đó các triệu chứng có vẻ thuyên giảm đi, nhưng chỉ là tạm thời. Còn với những người khác, các triệu chứng không bao giờ giảm. Họ phải sống chung với những triệu chứng này, cụ thể là những suy nghĩ tự tử—mỗi ngày.
Who Is Prone to Chronic Suicidal Thoughts?
Đối Tượng Nào Dễ Có Những Suy Nghĩ Tự Tử Kéo Dài?
Chronic suicidal thoughts are especially common in people with borderline personality disorder, an illness characterized by unstable emotions and identity; impulsive, often self-destructive actions; and turbulent relationships. The psychiatrist Joel Paris notes that, for many people with borderline personality disorder, “suicidality becomes a way of life.”
Những suy nghĩ tự tử kéo dài đặc biệt phổ biến ở những người mắc rối loạn nhân cách ranh giới,một chứng bệnh đặc trưng do tính bất ổn định cảm xúc và nhân cách mang lại; có những hành vi bốc đồng và thường mang tính tự hủy hoại; cùng với đó là những mối quan hệ cá nhân luôn đầy biến động. Nhà tâm thần học Joel Paris nhận định rằng, đối với nhiều người mắc rối loạn nhân cách ranh giới, “ý niệm về tự sát dường như trở thành một cách sống.”
However, chronic suicidal thoughts can occur in concert with other mental illnesses, such as recurrent episodes of depression, or with no illness at all.
Tuy nhiên, những suy nghĩ tự tử kéo dài cũng có thể xuất hiện cùng với các bệnh lý tâm thần khác, chẳng hạn như các giai đoạn trầm cảm tái diễn, hoặc thậm chí không liên quan đến bất kỳ bệnh lý nào.
Many people who regularly have suicidal thoughts have considered suicide for so long that it feels normal to them. Some have thought of suicide ever since they were young children. And some have made multiple suicide attempts, sometimes so many that they lost track long ago.
Những người thường xuyên có suy nghĩ tự tử đã cân nhắc việc này trong một thời gian dài đến mức nó trở thành điều bình thường đối với họ. Một số người thậm chí đã nghĩ đến điều đó từ khi còn là một đứa trẻ. Và có cả những người đã từng cố gắng tự tử vô số lần, —đôi khi nhiều đến mức họ không còn nhớ rõ đã bắt đầu từ khi nào.
Why Chronic Suicidal Thoughts Persist
Tại Sao Những Suy Nghĩ Tự Tử Kéo Dài?
Often, intense, ongoing psychological pain fuels chronic suicidal thoughts. But even seemingly minor challenges can intensify the wish to die.
Những suy nghĩ tự tử kéo dài thường xuất phát từ nỗi đau tâm lý dữ dội và dai dẳng đến nỗi những khó khăn tưởng chừng như nhỏ nhặt, cũng có thể đẩy mạnh mong muốn tự kết liễu của một người trở nên mãnh liệt hơn.
Frank King captures this dynamic well in his TedX talk, A Matter of Laugh or Death. Although King is a comedian, he provides this example in all seriousness:
Frank King đã nêu bật sự phức tạp này trong bài nói TedX của mình, “Một vấn đề sống còn giữa Cười hay Chết” (A Matter of Laugh or Death). Mặc dù là một diễn viên hài, anh đã chia sẻ ví dụ này với sự nghiêm túc tuyệt đối:
“See, people don’t understand. Let’s say my car breaks down. I have three choices: Get it fixed, get a new one, or I could just kill myself. I know, doesn’t that sound absurd? But that thought actually pops into my head… It’s always on the menu.”
“Thấy đó, mọi người không hiểu được. Giả sử rằng xe tôi bị hỏng. Tôi có ba lựa chọn: sửa xe, mua xe mới, hoặc… tôi có thể tự sát. Nghe thật điên rồ và vô lý, đúng không? Nhưng suy nghĩ đó đã thực sự xuất hiện trong đầu tôi… Nó đã luôn nằm trong danh sách lựa chọn.”
Some people say it comforts them to know they can die by suicide if ever the pain of life gets to be too much for them. The soothing nature of having an escape has led some experts to refer to “suicide fantasy as life-sustaining recourse.”
Một số người cảm thấy được an ủi khi biết rằng họ có thể chọn cách tự tử nếu nỗi đau khi sống trở nên quá sức chịu đựng. Tính chất xoa dịu của việc có một “lối thoát hiểm” đã khiến một số chuyên gia gọi hiện tượng này là “ảo tưởng về tự sát như một biện pháp duy trì sự sống.”
As the philosopher Friedrich Nietzsche stated, “The thought of suicide is a great consolation: by means of it one gets successfully through many a bad night.”
Như triết gia Friedrich Nietzsche đã từng nói: “Ý nghĩ về tự sát là một sự an ủi lớn; nhờ đó, người ta có thể vượt qua nhiều đêm tồi tệ một cách thành công.”
The Danger of Chronic Suicidal Thoughts
Sự Nguy Hiểm Của Những Suy Nghĩ Tự Sát Dai Dẳng
Even if suicidal thoughts provide some form of escapism and relief, it does not mean that chronic suicidal thoughts are harmless. The more someone thinks of suicide, the more they might get used to the idea. This can weaken their inhibitions and fears about suicide.
Ngay cả khi những suy nghĩ tự tử mang lại cảm giác thoát khỏi thực tại và tạm thời làm dịu nỗi đau, điều đó không có nghĩa là chúng vô hại. Một người càng suy nghĩ nhiều về tự tử, họ càng dễ quen với ý niệm đó, khiến sự do dự và nỗi sợ hãi về hành động này dần phai nhạt.
Also, chronic suicidal thoughts typically indicate that an unhealed wound needs healing, whether that wound arises from past trauma, mental illness, grave loss, or some other cause.
Bên cạnh đó, những suy nghĩ tự tử kéo dài thường là dấu hiệu của một vết thương chưa được chữa lành – dù vết thương ấy xuất phát từ tổn thương trong quá khứ, rối loạn tâm lý, một mất mát lớn, hay bất kỳ nguyên nhân nào khác đi chăng nữa.
Even for people who do not view their recurrent suicidal thoughts as a problem, it certainly is better if they can come up with other escape fantasies besides death. Better yet, they can be helped to develop problem-solving abilities, coping skills, hopefulness, and reasons for living that will make the option of suicide unnecessary.
Ngay cả với những người không xem những suy nghĩ tự tử lặp đi lặp lại của mình là có vấn đề, thì chắc chắn vẫn tốt hơn nếu họ có thể tìm kiếm những giải pháp khác để thoát ly khỏi thực tại, – ngoài cái chết. Hay tốt hơn nữa, họ có thể được hỗ trợ để phát triển khả năng giải quyết vấn đề, kỹ năng đối phó, sự hy vọng và những lý do để tiếp tục sống – những điều sẽ giúp họ không còn xem tự tử là một lựa chọn hiện hữu.
Therapy for Chronic Suicidal Thoughts
Trị Liệu Tâm Lý Đối Với Chứng Ám Ảnh Về Tự Tử Dai Dẳng
For someone with chronic suicidal ideation, therapy tends to take longer than it does for someone in an acute crisis. The goals of therapy are not only to keep a person safe, but also to help them develop the skills and resources that will weaken suicide’s allure. Dialectical behavior therapy has been effective at reducing suicide attempts and suicidal ideation in people with borderline personality disorder and chronic suicidality.
Đối với cá nhân mắc chứng ám ảnh mãn tính về ý niệm tự tử, việc trị liệu tâm lý thường sẽ mất nhiều thời gian hơn là đối với một người tìm đến “giải pháp” này trong cơn khủng hoảng cấp bách. Mục tiêu của trị liệu tâm lý không chỉ dừng ở việc giúp họ duy trì sự an toàn -–khỏe mạnh, mà còn hỗ trợ họ phát triển những kỹ năng và nguồn lực cần thiết để làm giảm đi sức hấp dẫn của ý nghĩ tự tử. Liệu pháp hành vi biện chứng (Dialectical Behavior Therapy – DBT) đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc giảm số lần cố gắng tự sát và giảm suy nghĩ tự tử ở những người mắc rối loạn nhân cách ranh giới, cũng như ở những người mắc chứng ám ảnh mãn tính về ý niệm tự tử.
Often, it is not a realistic goal for a person with longstanding suicidal thoughts to stop thinking of suicide. Suicidal thinking has become a habit. And nobody can control what thoughts come to them, only how they respond to the thoughts.
Đối với những người đã có ý nghĩ tự tử trong thời gian dài, việc ngừng suy nghĩ về điều này thường không phải là một mục tiêu thực tế. Những suy nghĩ ấy đã trở thành một thói quen. Và không ai có thể kiểm soát hoàn toàn những gì xuất hiện trong tâm trí mình, chúng ta chỉ có thể lựa chọn cách phản ứng với chúng.
One way for someone to respond constructively is to observe their suicidal thoughts with curiosity and detachment. Some of my therapy clients say to themselves something like, “That’s not my real self talking. That’s my depression (or stress, or post-traumatic stress, or some other condition) talking.”
Một cách để phản ứng tích cực với những suy nghĩ tự tử là thực hành chánh niệm – quan sát chúng với sự tò mò và thái độ khách quan. Một số bệnh nhân của tôi trong quá trình trị liệu thường tự nhủ: “Đó không phải là con người thật của mình đang lên tiếng. Đó là chứng trầm cảm (hoặc cơn stress, hoặc rối loạn căng thẳng sau sang chấn, hoặc một vấn đề nào khác) đang lên tiếng.”
Mindfulness can be especially useful. The psychologist Marsha Linehan, PhD, developed DBT, which essentially is a form of cognitive behavior therapy combined with principles from Zen Buddhism. She uses a metaphor of a train passing by: You can sit on a hill and watch the cars of the train pass, or you can jump onto one of them and get carried away by it.
Thực hành chánh niệm có thể đặc biệt hữu ích trong việc đối phó với những suy nghĩ này. Nhà tâm lý học Marsha Linehan, Tiến sĩ, người phát triển liệu pháp hành vi biện chứng (DBT), đã kết hợp những nguyên lý từ Thiền tông Phật giáo vào phương pháp trị liệu của mình. Bà sử dụng một hình ảnh ẩn dụ về đoàn tàu chạy ngang: Bạn có thể ngồi trên một ngọn đồi và quan sát những toa tàu dần lướt qua khỏi tầm mắt mình, hoặc bạn có thể nhảy lên một toa và để nó cuốn bạn đi.
When to Panic – and Not to Panic – about Chronic Suicidality
Khi Nào Nên Hoảng Loạn – Và Khi Nào Thì Không – Trước Tình Trạng Ám Ảnh Mãn Tính Với Ý Niệm Tự Tử
So if you know someone with chronic suicidal thoughts, you don’t need to respond as though it is an emergency every time they think of suicide. That would be a lot of emergencies. Chronic suicidal thoughts often are manageable and the person stays safe in spite of them.
Nếu bạn biết ai đó trong tình trạng luôn có những suy nghĩ tự tử kéo dài, bạn không cần phản ứng như thể đó là một tình huống hết sức khẩn cấp mỗi khi họ nghĩ đến tự tử. Bởi nếu làm vậy, ta sẽ có vô số trường hợp khẩn cấp mỗi ngày. Những suy nghĩ tự tử kéo dài thường có thể được kiểm soát, và người đó vẫn có thể giữ an toàn mặc dù có những ý nghĩ ấy.
Danger occurs when the suicidal thoughts have intensified to such a degree that the person is intent on acting on their suicidal thoughts within hours or days. That is an emergency.
Tuy nhiên, nguy hiểm sẽ thực sự xảy ra khi những suy nghĩ ấy trở nên mãnh liệt tới mức khiến người đó lên ý định hiện thực hóa nó chỉ trong vài giờ hoặc vài ngày. Khi đó, tình huống đã trở thành một trường hợp khẩn cấp.
If the person is simply having the same thoughts that they have had for many years, don’t panic. Instead, compassionately listen and empathize with the person. Ask how you can be of help. Talk with the person about resources they can use, like the 988 Suicide & Crisis Lifeline (988 or 800-273-8255) or the Crisis Text Line (741741).
Nếu người đó chỉ đơn giản là đang có những suy nghĩ mà họ đã quen thuộc trong nhiều năm, đừng hoảng sợ. Thay vào đó, hãy lắng nghe với sự thấu hiểu và đồng cảm. Hỏi xem bạn có thể giúp gì cho họ. Hãy trò chuyện với họ về những nguồn hỗ trợ sẵn có, chẳng hạn như Đường dây nóng Hỗ Trợ Người Gặp Khủng Hoảng và Ngăn Ngừa Tự Tử 988 (gọi theo số 988 hoặc 800-273-8255) hoặc Đường dây nhắn Hỗ Trợ Khủng Hoảng (nhắn theo số 741741).
(Tại Việt Nam có đường dây hỗ trợ như:
Đường dây nóng Ngày mai – một dịch vụ sơ cứu và hỗ trợ tâm lý miễn phí qua điện thoại giúp cho những cá nhân đang trong khủng hoảng tâm lý, trầm cảm – gọi theo số 096.306.1414
Đường dây của Viện Sức khỏe tâm thần T.Ư (Bệnh viện Bạch Mai) – hỗ trợ tư vấn về trầm cảm và đặt lịch khám theo số máy 0984.104.115, từ 7h30-22h các ngày trong tuần.
Chương trình cấp cứu người bệnh trầm cảm kết hợp giữa Trung tâm Cấp cứu 115 và Bệnh viện Tâm Thần TP HCM – khi phát hiện người xung quanh có ý định tự tử, bạn có thể gọi tổng đài 1900-1267 để được tư vấn về sức khỏe tâm thần, hoặc gọi tổng đài 115 để được hỗ trợ cấp cứu)
Also talk about how they can keep their environment safe, like by removing firearms from the home.
Ngoài ra, hãy cùng họ tìm cách đảm bảo môi trường sống an toàn hơn, chẳng hạn như loại bỏ súng đạn khỏi nhà.
Chronic suicidal thoughts are not ideal, but they also are not a crisis if there is no intent to kill oneself soon. As odd as it sounds, the option of suicide might be the very thing that helps some people to stay alive.
Rõ ràng việc có những suy nghĩ tự tử kéo dài không phải điều gì lý tưởng, nhưng chúng cũng không nhất thiết phải được coi như là một tình huống khủng hoảng, nếu như người đó không có ý định tự sát trong tương lai gần. Nghe có vẻ kỳ quặc, nhưng với một số người, ý nghĩ tự tử có khi lại là thứ giúp họ duy trì sự sống.
——————————————————
Nguồn bài viết:
https://speakingofsuicide.com/2018/01/03/chronic-suicidality/
