How Nostalgia Keeps Friendships Alive
Người dịch: Minh Hà – Hiệu đính: Lyn
Tác giả: Kuan-Ju Huang
Nostalgia is a complex emotion. It blends sentimental longing for a cherished past and the bittersweet realization that one can never fully return to that time. Psychologists have long puzzled over why humans experience this intricate emotion and its possible functions: Does nostalgia trap us in the past, or does it function as a psychological resource that could lead us to the future?
Hoài niệm là một cảm xúc phức tạp, vừa là nỗi nhớ da diết về một quá khứ trân quý, vừa là nỗi ngậm ngùi khi nhận ra rằng ta sẽ không bao giờ có thể thực sự quay trở lại thời điểm đó. Từ lâu, các nhà tâm lý học đã băn khoăn tự hỏi tại sao con người lại trải nghiệm loại cảm xúc tinh tế này và chức năng của nó là gì. Hoài niệm giam giữ ta trong quá khứ, hay là nguồn lực tâm lý dẫn dắt ta tiến tới tương lai?
People can feel nostalgic about many things, but research shows that nostalgic narratives often center on others, especially those who hold significant meaning in our lives. We may feel nostalgic for childhood family gatherings, shared experiences with school friends or holidays spent with loved ones. Even when we are nostalgic about objects, such as childhood toys or the aroma of a particular meal, those feelings often feature moments we shared with the people around us.
Con người có thể hoài niệm về nhiều điều, nhưng nghiên cứu cho thấy những ký ức được hoài niệm thường xoay quanh người khác, đặc biệt là những người có ý nghĩa sâu sắc trong cuộc đời ta. Ta có thể nhớ về những buổi sum họp gia đình thời thơ ấu, những phút giây bên cạnh bạn bè, hoặc những kỳ nghỉ với người thân yêu. Ngay cả khi ta hoài niệm về một thứ gì đó, như món đồ chơi thuở nhỏ hay hương vị của một món ăn, những cảm xúc ấy thường vẫn gắn liền với những khoảnh khắc đáng nhớ mà ta đã sẻ chia cùng những người xung quanh.
The social tones of nostalgia are well known to researchers, but its effect on social relationships is less understood. In previous research, my colleagues and I found that, during the COVID pandemic, people often turned to music that triggered nostalgic feelings when they felt lonely and lacked social contact while in lockdown. Similar patterns appeared in the selection of other leisure activities, such as classic TV shows, traditional board games and other familiar favorites. People seem to find solace in nostalgia when they are disconnected from others.
Các nhà nghiên cứu đã hiểu rõ sắc thái xã hội của hoài niệm, nhưng vẫn chưa thực sự tỏ tường tác động của cảm xúc này lên các mối quan hệ xã hội. Trong các nghiên cứu trước đây, tác giả và các cộng sự phát hiện ra rằng trong mùa dịch COVID, con người thường cảm thấy cô đơn và thiếu vắng tiếp xúc xã hội vì các lệnh phong tỏa. Lúc đó, họ thường tìm đến những bản nhạc gợi lên cảm giác hoài niệm. Với các hoạt động giải trí khác cũng vậy. Họ thường chọn xem các chương trình truyền hình kinh điển hoặc chơi các trò cờ bàn truyền thống, cũng như những thứ quen thuộc khác mà họ từng yêu thích. Dường như, mỗi khi bị cắt đứt kết nối với người khác, con người lại chìm vào hoài niệm để tìm kiếm niềm an ủi.
We wondered whether nostalgia might be triggered to help people regulate their social connections and networks. So we conducted a series of studies examining whether nostalgia brings not only temporary feelings of connectedness but also motivates people to seek, and eventually achieve, connection with close others.
Nhóm tác giả tự hỏi: Có thể khơi dậy cảm xúc hoài niệm để giúp con người điều chỉnh các mối quan hệ và mạng lưới quan hệ xã hội của mình không? Vì vậy, nhóm tác giả tiến hành một loạt nghiên cứu để kiểm tra giả thuyết rằng hoài niệm không chỉ khơi gợi cảm giác kết nối tạm thời mà còn thúc đẩy con người tìm kiếm và cuối cùng đạt thành mối quan hệ gắn kết với những người thân thiết.
In our first two studies, we surveyed 449 undergraduate students from the University at Buffalo and an additional 396 U.S. adults recruited through a nationwide survey panel. Participants completed a scale measuring “nostalgia proneness,” which assessed how frequently they feel nostalgic and how important they find nostalgic experiences. They also reported the number of people in their “closest networks” (friends and loved ones it would be hard to imagine life without), “close networks” (also close but not part of the inner circle) and “less close networks” (still important but not as tightly connected).
Trong hai nghiên cứu đầu tiên, nhóm tác giả khảo sát 449 sinh viên tại Đại học Buffalo, cộng thêm 396 người trưởng thành tại Mỹ, được tuyển chọn qua một bảng khảo sát toàn quốc. Người tham gia được yêu cầu hoàn thành thang đo “khuynh hướng hoài niệm”, đánh giá tần suất họ cảm thấy hoài niệm và mức độ quan trọng của các trải nghiệm đó đối với họ. Họ cũng cần báo cáo số người thuộc “Nhóm thân thiết nhất” (bạn bè hoặc người thân mà mà họ xem là không thể thiếu trong cuộc sống), “Nhóm thân thiết” (gần gũi nhưng không thuộc nhóm thân thiết nhất), “Nhóm ít thân thiết hơn” (vẫn quan trọng nhưng mức độ gắn bó thấp hơn).
Participants who were highly prone to nostalgia had more people in their innermost friendship circle. Further, this tendency was linked to their motivation to maintain their social network. Nostalgic people seem to be more driven to invest resources in keeping their relationships over time. This effect holds true regardless of a person’s personality traits, such as extroversion, agreeableness or emotional stability.
Kết quả, những người có khuynh hướng hoài niệm cao thường có nhiều người hơn trong “nhóm bạn bè thân thiết nhất”. Hơn nữa, khuynh hướng này có liên quan đến động lực gìn giữ các mối quan hệ xã hội của họ. Có vẻ người hay hoài niệm có động lực mạnh mẽ hơn để cố gắng giữ gìn các mối quan hệ lâu dài. Hiệu ứng này đúng với mọi kiểu tính cách như hướng ngoại, dễ gần hay ổn định cảm xúc.
Past research shows that there are two major motivations surrounding our social networks: one to meet new people and the other to strengthen our existing connections. We discovered that people who are highly nostalgia-prone score high on both types of social motivations, but the effects were stronger for bolstering their existing network.
Nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng có hai động lực chính chi phối mạng lưới quan hệ xã hội của chúng ta: một, gặp gỡ người mới và hai, củng cố các mối quan hệ đã có. Nhóm tác giả nhận thấy rằng những người có khuynh hướng hoài niệm cao đạt điểm cao ở cả hai nhóm động lực, tuy động lực củng cố các mối quan hệ hiện có ở mức cao hơn.
It was not clear from the data whether nostalgia caused changes in behavior and motivation, however. Perhaps having big social networks and lots of old friends simply makes people more nostalgic. In a third study, we set out to understand that possibility by analyzing data from the Netherlands that tracked the same group of 520 participants from 2013 to 2019, recording things like their nostalgia proneness and social network size.
Tuy nhiên, các dữ liệu trên vẫn chưa làm rõ liệu hoài niệm có thực sự gây ra thay đổi trong hành vi và động lực hay không. Có thể riêng việc sở hữu một mạng lưới quan hệ rộng với nhiều bạn bè cũ cũng có thể khiến người ta trở nên hoài niệm hơn? Để kiểm tra khả năng này, trong nghiên cứu thứ ba, nhóm tác giả phân tích dữ liệu từ Hà Lan, quan sát cùng một nhóm 520 người tham gia từ năm 2013 đến 2019, theo dõi khuynh hướng hoài niệm và quy mô mạng lưới quan hệ xã hội của họ.
Much like in the American surveys, people with a greater tendency for nostalgia in the Dutch group had a larger number of close social ties, that is, people whom participants reported they could talk to about important matters in their lives. But the exciting finding, for us, had to do with change over time. Nostalgia measured at an earlier time point predicted a larger network of close ties later. And by contrast, having a larger close social network was not a predictor of more nostalgic tendencies later. That suggests nostalgia could be driving changes in social behavior that promote connection.
Giống như kết quả khảo sát tại Mỹ, nhóm người Hà Lan có khuynh hướng hoài niệm cao cũng có nhiều mối quan hệ thân thiết hơn, tức những người mà họ có thể tâm sự về các vấn đề quan trọng trong cuộc sống. Nhưng phát hiện thú vị nằm ở những thay đổi theo thời gian. Mức độ hoài niệm đo từ trước dự báo rằng sau này họ sẽ có mạng lưới quan hệ thân thiết lớn hơn. Ngược lại, việc có mạng lưới quan hệ xã hội rộng không dự báo được rằng sau này người đó sẽ thường hoài niệm hơn. Điều này cho thấy hoài niệm có thể thúc đẩy những thay đổi trong hành vi xã hội nhằm tăng cường khả năng gắn kết.
The Dutch data also showed that close social networks tend to shrink with age. As people grow older, they are more likely to lose touch and cut ties for varied reasons, including major life events such as moving to a new city or becoming a parent. In line with that, we found that the close social networks of people with low levels of nostalgia proneness shrank over the seven years for which we had data. Interestingly, though, those who were high in nostalgia proneness maintained a relatively stable number of close networks in the same period.
Dữ liệu tại Hà Lan cũng cho thấy rằng mạng lưới quan hệ xã hội thân thiết có xu hướng thu hẹp theo tuổi tác. Khi trưởng thành, con người dễ mất liên lạc và cắt đứt quan hệ vì nhiều lý do, bao gồm các sự kiện lớn trong đời như chuyển đến thành phố mới hoặc bước vào giai đoạn làm cha mẹ. Tương ứng với kết quả này, nhóm tác giả nhận thấy mạng lưới quan hệ xã hội của những người có mức độ hoài niệm thấp giảm dần trong suốt bảy năm theo dõi. Tuy nhiên, những người có mức độ hoài niệm cao lại giữ vững số lượng các mối quan hệ thân thiết trong cùng khoảng thời gian.
Our research is the first to show that a past-oriented emotion can have substantial, long-term effect on our social relationships. We suspect that nostalgia functions as a psychological resource, helping people counteract the loss of close friendships and relationships as they age. As such, it joins many other human emotions that have evolved to serve important social functions.
Nghiên cứu của nhóm tác giả lần đầu tiên chứng minh rằng một cảm xúc hướng về quá khứ có thể gây ra tác động đáng kể và lâu dài đối với các mối quan hệ xã hội. Nhóm nghĩ rằng hoài niệm có vai trò là một nguồn lực tâm lý, giảm bớt tác động tiêu cực khi con người mất đi các mối quan hệ và bạn bè thân thiết trong quá trình trưởng thành. Vì thế, hoài niệm có thể được xếp vào nhóm các cảm xúc đã tiến hóa để thực hiện các chức năng xã hội quan trọng.
So go ahead and listen to your favorite song from high school or find an episode from that TV show that made you laugh when you were young. Nostalgia may act as an emotional signal that guides us to reflect on what truly matters in our lives. The sense of potential loss and irreversibility that comes with it may serve as a powerful reminder to live fully in the present with our loved ones, toward a shared future.
Vậy nên, hãy cứ nghe lại bài hát yêu thích thời trung học hoặc tìm lại tập phim truyền hình từng khiến ta phá lên cười khi còn nhỏ. Hoài niệm có thể là tín hiệu cảm xúc thôi thúc ta suy ngẫm về những điều thực sự quan trọng trong cuộc sống. Len lỏi trong nỗi hoài niệm là cảm giác có thể mất đi và không thể lấy lại. Đó có thể là lời nhắc nhở sâu sắc rằng ta nên sống trọn vẹn với hiện tại, bầu bạn bên những người thân yêu và cùng nhau bước về phía tương lai.
Nguồn: https://www.scientificamerican.com/article/how-nostalgia-keeps-friendships-alive/
