Điều gì tạo nên một người bạn tốt? Theo chia sẻ của các nhà trị liệu tâm lý

How to Be a Better Friend, According to Therapists

Điều gì tạo nên một người bạn tốt? Theo chia sẻ của các nhà trị liệu tâm lý

 

Tác giá: Sian Ferguson

Chuyển ngữ: Kim Tuyền – Hiệu đính: Thùy Linh

 

When we think about improving our lives, we often focus on things like career success, financial goals, or personal health. But strengthening your friendships? That’s a real power move.  

Khi nghĩ về cách cải thiện cuộc sống, chúng ta thường tập trung vào thành công trong sự nghiệp, mục tiêu tài chính, hay sức khỏe cá nhân. Nhưng việc củng cố tình bạn cũng là một bước tiến quan trọng và có sức ảnh hưởng.

But being a good friend doesn’t always come naturally, especially in a world that keeps us busy, distracted, and often spread way too thin. The good news? Friendship is a skill you can work on and get better at—just like anything else.

Tuy nhiên, làm một người bạn tốt không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhất là khi cuộc sống hiện đại khiến chúng ta luôn bận rộn, dễ phân tâm, và khó duy trì kết nối sâu sắc. Vậy có tin tốt nào không? Tin vui cho bạn: tình bạn là một kỹ năng có thể rèn luyện và phát triển, giống như bất kỳ kỹ năng nào khác trong cuộc sống.

We asked mental health experts what it really takes to be a better friend—and how you can deepen the friendships that matter most.

Chúng tôi đã hỏi các chuyên gia sức khỏe tinh thần về điều gì làm nên một người bạn tốt, cũng như cách để bạn có thể thắt chặt tình bạn ý nghĩa nhất.

What Makes a Good Friend?

Điều gì làm bên một người bạn tốt?

Being a good friend isn’t about always knowing the perfect thing to say or throwing epic birthday parties. It’s about presence, curiosity, and consistency.

Một người bạn tốt không phải lúc nào cũng nói những câu đẹp lòng bạn, hay đứng ra tổ chức những bữa tiệc sinh nhật hoành tráng. Điều quan trọng là sự hiện diện, quan tâm chân thành và có lòng nhẫn nại.

“Being a friend is about being present, aware, and accepting,” says Dr. Andrew Kahn, a psychologist and associate director of behavior change and expertise at Understood.org. “Nothing feels better than being able to be ‘your whole self’ in front of another person.”

“Một người bạn là người luôn hiện diện, để tâm và chấp nhận bạn”, tiến sĩ Andrew Kahn, nhà tâm lý học và kiêm phó giám đốc chuyên môn về thay đổi hành vì tại Understood.org, chia sẻ. “Không gì tuyệt hơn là cảm giác được ‘là mình’ khi ở bên cạnh người khác.”

A good friend is someone who shows up, listens well, shares in your joys, and supports you through challenges without judgment

Một người bạn tốt là người luôn có mặt, lắng nghe chân thành, cùng bạn chia sẻ những niềm vui, và luôn ủng hộ bạn vượt qua khó khăn mà không phán xét.

— Dr. Alex Dimitriu

Good friends listen without judgment, celebrate your wins, sit with you in your losses, and create a safe space where you don’t have to perform or pretend.

Người bạn tốt sẽ lắng nghe bạn mà không phán xét, cùng bạn ăn mừng cho những chiến thắng, đồng hành khi bạn gặp thất bại, và tạo ra khoảng không gian an toàn – nơi mà bạn không cần phải diễn hoặc giả vờ.

Founder of Menlo Park Psychiatry & Sleep Medicine, Dr. Alex Dimitriu—a psychiatrist and sleep medicine specialist—agrees. “A good friend is someone who shows up, listens well, shares in your joys, and supports you through challenges without judgment,” he says.

Tiến sĩ Alex Dimitriu – nhà tâm thần học – chuyên gia về giấc ngủ, và là nhà sáng lập của Menlo Park Psychiatry & Sleep Medicine – đồng tình rằng: “Một người bạn tốt là người luôn có mặt, biết lắng nghe, chia sẻ niềm vui cùng bạn, và hỗ trợ bạn vượt qua khó khăn mà không phán xét”.

In other words: You don’t have to be perfect. You just have to be willing to show up with empathy and curiosity.

Nói cách khác: Bạn không cần phải hoàn hảo, chỉ cần sẵn lòng hiện diện với lòng cảm thông và quan tâm chân thành.

The Benefits of Being a Good Friend

Lợi ích khi là một người bạn tốt

We often talk about the benefits of having good friends, but being a good friend can boost your mental health too.

Chúng ta thường nhắc đến lợi ích của việc có những người bạn tốt, nhưng chính việc trở thành một người bạn tốt cũng giúp nâng cao sức khỏe tinh thần của bạn.

When you show up for others, you strengthen your sense of purpose and connection, two factors that are major contributors to well-being. Strong friendships are associated with lower levels of anxiety and depression, better self-esteem, and even longer life expectancy.

Khi bạn hiện diện và quan tâm đến người khác, bạn sẽ củng cố được ý nghĩa cuộc sống và sự kết nối – hai yếu tố then chốt góp phần làm nên sự an lạc. Những tình bạn bền chặt thường liên quan đến việc giảm lo âu và trầm cảm, cải thiện lòng tự tôn và thậm chí kéo dài tuổi thọ.

Some research shows that a strong sense of community is associated with lower feelings of depression, anxiety, and stress.

Một số nghiên cứu cho thấy rằng cảm giác gắn bó mạnh mẽ với cộng đồng có liên quan đến việc giảm các triệu chứng trầm cảm, lo âu và căng thẳng.

A 2022 study, which focused on friendships between adolescents, found that friendship is a “potent buffer” for stress associated with childhood trauma. Strong friendships are associated with positive mental well-being, even in people who faced adversities in their childhood.

Một nghiên cứu vào năm 2022 tập trung vào tình bạn của thanh thiếu niên, phát hiện rằng tình bạn là “lá chắn hiệu quả” giúp giảm căng thẳng liên quan đến sang chấn thời thơ ấu. Những tình bạn sâu sắc có mối liên hệ tích cực đến sức khỏe tinh thần, ngay cả ở những người từng trải qua khó khăn tuổi thơ.

On the other hand, social isolation is bad news for our health. A review of studies, which looked at data spanning over 1.30 million people, found that social isolation is associated with an increased risk for mortality.

Mặt khác, sự cô lập xã hội là điều không tốt cho sức khỏe của chúng ta. Một tổng kết các nghiên cứu với dữ liệu từ hơn 1,3 triệu người cho thấy cô lập xã hội làm tăng nguy cơ tử vong.

In 2023, the U.S. Surgeon General published an advisory on the loneliness epidemic, reporting that being socially disconnected has a mortality impact similar to smoking up to 15 cigarettes a day, and that loneliness is associated with poor mental health outcomes as well as cardiovascular disease, dementia, and stroke.

Vào năm 2023, Tổng Y Sĩ Hoa Kỳ đã công bố một khuyến cáo về đại dịch cô đơn, báo cáo rằng việc thiếu kết nối xã hội có tác động nguy hiểm tương đương với việc hút đến 15 điếu thuốc mỗi ngày. Cô đơn cũng liên quan đến các vấn đề sức khỏe tâm thần nghiêm trọng, cùng với các bệnh tim mạch, sa sút trí tuệ và đột quỵ.

Loneliness isn’t just solved by having good people around you, but by having quality connections with those people. This includes being a good friend as well as having good friends.

Cô đơn không chỉ được giải quyết bằng việc có những người tốt xung quanh, mà còn có những kết nối chất lượng với họ. Điều này bao gồm việc bạn vừa là một người bạn tốt, vừa có những người bạn tốt.

All the data points to the fact that humans need friendships to thrive—both mentally and physically. 

Tất cả dữ liệu đều chỉ ra rằng con người cần tình bạn để phát triển toàn diện, cả về mặt tinh thần lẫn thể chất.

5 Practical Tips to Be a Better Friend 

5 bước thiết thực để trở thành một người bạn tốt

Being a better friend isn’t about grand gestures. It’s about small, meaningful actions that build trust and connection over time. 

Làm một người bạn tốt không cần là những hành động lớn lao. Quan trọng là những việc nhỏ bé, ý nghĩa giúp xây dựng niềm tin và sự gắn kết theo thời gian.

Here’s how:

Đây là cách thực hiện:

1. Listen More Than You Talk

1. Lắng nghe nhiều hơn nói

It’s easy to fall into the trap of waiting for your turn to speak. But true listening means being present—not planning your next comment while your friend is still talking.

Rất dễ rơi vào cái bẫy chỉ chờ đến lượt mình nói. Nhưng lắng nghe thật sự là sự hiện diện trọn vẹn, không phải là lúc bạn nên tính xem cần nói gì tiếp theo khi người bạn đang chia sẻ.

As Dr. Kahn points out, sometimes the most helpful thing you can do is simply “listen, validate what your friend is feeling, and help them feel safe sharing.”

Như tiến sĩ Kahn chỉ ra rằng, đôi khi điều hữu ích nhất bạn có thể làm là “hãy lắng nghe, trân trọng những cảm xúc mà bạn của bạn bày tỏ và giúp họ cảm thấy an toàn khi chia sẻ”.

2. Validate Their Experiences

2. Công nhận trải nghiệm của đối phương

You don’t need to fix your friend’s problems. Often, the best gift you can offer is validation—the simple but powerful act of acknowledging their feelings without minimizing, judging, or offering unsolicited advice.

Bạn không cần phải giải quyết vấn đề của người bạn ấy. Món quà quý giá nhất mà bạn có thể trao tặng chính là sự công nhận – một hành động đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả. Đó là thừa nhận cảm xúc của họ mà không xem nhẹ, phán xét hay đưa ra lời khuyên khi chưa được yêu cầu.

3. Check in Regularly

3. Kiểm tra thường xuyên

You don’t need an hour-long conversation to show you care. A quick “Thinking of you—how are you doing?” text can mean the world. 

Bạn không cần một cuộc trò chuyện kéo dài cả tiếng để thể hiện sự quan tâm. Chỉ cần một dòng tin hỏi thăm: “Mình đang nghĩ về bạn, dạo này bạn thế nào?”. Vậy là đủ.

4. Celebrate Their Wins (Even The Small Ones)

4. Ăn mừng những chiến thắng cùng họ (dù là những điều nhỏ)

Sometimes it’s easier to support a friend through a hard time than it is to show up enthusiastically for their successes. But celebrating your friends’ achievements—no matter how big or small—is an important part of being a good friend.

Đôi khi việc hỗ trợ bạn bè vượt qua khó khăn dễ dàng hơn là bày tỏ niềm hân hoan trước thành công của họ. Tuy nhiên, ăn mừng những thành tựu của bạn bè, dù lớn hay nhỏ là một phần quan trọng để trở thành một người bạn tốt.

5. Respect Their Boundaries

5. Tôn trọng ranh giới của họ

Good friendships are built on trust, and respecting boundaries is a major part of that. Whether your friend needs space, isn’t ready to talk, or needs you to listen instead of giving advice, respecting their needs shows that you genuinely care. 

Những tình bạn tốt được xây dựng trên nền tảng niềm tin, trong đó việc tôn trọng ranh giới là yếu tố then chốt. Bất kể bạn của bạn cần không gian, chưa sẵn sàng nói chuyện, hay chỉ muốn bạn lắng nghe thay vì cho lời khuyên, thì việc tôn trọng những nhu cầu đó chứng tỏ bạn thật sự quan tâm và trân trọng họ.

Identifying and Avoiding Toxic Friendship Behaviors

Nhận diện và tránh hành vi độc hại trong tình bạn

Sometimes, what we think of as “helping” can actually be harmful. Here’s what to watch out for:

Đôi khi, những gì chúng ta nghĩ là “giúp đỡ” lại có thể gây hại. Dưới đây là những biểu hiện bạn nên lưu ý:

  • Being overly judgmental. Passing judgment, even subtly, can make your friend feel unsafe opening up.
  • Making assumptions. Dr. Dimitriu warns against “covert contracts”—unvoiced expectations or boundaries. Rather, communicate clearly and avoid assumptions.
  • Making it about you. It’s fine to relate to your friend’s experiences, but be mindful not to hijack the conversation with your own stories.
  • Giving unsolicited advice. Unless your friend explicitly asks for your advice, focus on listening and validating.

 

  • Phán xét quá mức. Phán xét – dù tinh tế hay nhỏ nhặt – cũng có thể khiến bạn của bạn cảm thấy không an toàn mở lòng chia sẻ.
  • Giả định không rõ ràng. Tiến sĩ Dimitriu cảnh báo về “hợp đồng ngầm” – những kỳ vọng hoặc giới hạn không được nói ra. Thay vào đó, hãy giao tiếp rõ ràng và tránh đưa ra những giả định.
  • Biến cuộc trò chuyện chỉ xoay quanh bạn. Việc chia sẻ trải nghiệm của bản thân để đồng cảm là điều bình thường, nhưng hãy cẩn thận đừng để câu chuyện của bạn chiếm hết không gian cuộc trò chuyện.
  • Cho lời khuyên khi không được yêu cầu. Nếu bạn của bạn không chủ động xin lời khuyên, hãy tập trung lắng nghe và thừa nhận cảm xúc của họ thay vì đưa ra lời khuyên không mong muốn.

Likewise, for your own sake, you want to avoid friendships that make you feel bad about yourself. “They say you become the average of your group of friends, so make sure you are in a group you admire, respect, and trust,” Dr. Dimitriu shares. 

Tương tự, vì chính bạn, hãy tránh những tình bạn độc hại khiến bạn cảm thấy tệ về bản thân. Tiến sĩ Dimitriu chia sẻ: “Họ nói bạn là trung bình cộng của nhóm bạn bè mình, vì vậy hãy chắc chắn rằng bạn ở trong một nhóm mà bạn ngưỡng mộ, tôn trọng và tin tưởng.”

If you notice any of these habits creeping in, don’t beat yourself up—just make a conscious effort to course-correct.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ thói quen tiêu cực nào xuất hiện, đừng tự trách mình. Chỉ cần cố gắng tỉnh táo điều chỉnh lại hướng đi.

Supporting Friends with Mental Health Challenges

Đồng hành cùng bạn bè trong các vấn đề về sức khỏe tinh thần

Supporting a friend who’s struggling with their mental health can feel overwhelming. You want to be there for them, but you also don’t want to overstep or take on the role of therapist.

Hỗ trợ một người bạn đang gặp khó khăn về sức khỏe tinh thần có thể khiến bạn cảm thấy quá tải. Bạn muốn ở bên cạnh họ, nhưng cũng không muốn vượt quá giới hạn hay đảm nhận vai trò của một nhà trị liệu.

“The most helpful friend listens, validates what their friend is feeling, and helps them feel safe in sharing about their mental health,” says Dr. Kahn. “Wherever possible, refrain from giving advice unless they ask you.” 

“Một người bạn hữu ích nhất là người biết lắng nghe, công nhận những cảm xúc của bạn mình, và giúp họ cảm thấy an toàn khi chia sẻ về sức khỏe tinh thần”, tiến sĩ Kahn chia sẻ. “Trong khả năng có thể, hãy kiềm chế việc đưa ra lời khuyên nếu họ không chủ động yêu cầu”.

If you notice that your friend’s struggles seem to be worsening—like they’re withdrawing, missing work, or talking about feeling hopeless—it might be time to gently encourage them to seek professional support.

Nếu bạn nhận thấy những khó khăn của bạn mình ngày càng nghiêm trọng, như họ rút lui khỏi xã hội, bỏ bê công việc hoặc thể hiện cảm giác tuyệt vọng, có lẽ đã đến lúc bạn nên nhẹ nhàng khuyến khích họ tìm đến sự hỗ trợ chuyên nghiệp.

“Sharing with your friend that you’re worried about them and that you see how much they’re struggling can be a helpful first step,” says Dr. Kahn. 

“Chia sẻ với bạn của bạn rằng bạn đang lo lắng cho họ và nhận thấy họ đang gặp nhiều khó khăn, có thể là bước đầu tiên hữu ích”, tiến sĩ Kahn chia sẻ.

Use nonjudgmental, compassionate language, and be ready to support them, whether they’re ready to seek help or not. “Your friend may or may not be ready to get help right now,” Dr. Kahn says. “But letting them know that you see how things are going for them shows that you care.”

Hãy sử dụng ngôn ngữ không phán xét, đầy sự đồng cảm và sẵn sàng hỗ trợ họ, ngay cả khi họ sẵn sàng tìm sự giúp đỡ hay chưa. Tiến sĩ Kahn chia sẻ: “Bạn của bạn có thể đã hoặc chưa sẵn sàng nhận sự giúp đỡ ngay lúc này, nhưng việc cho họ biết bạn hiểu và quan tâm đến những gì họ đang trải qua sẽ thể hiện rằng bạn đang thật sự quan tâm”.

Overcoming Personal Challenges in Friendships

Vượt qua thử thách cá nhân để giữ gìn tình bạn

Being a better friend doesn’t mean being perfect—it means being honest about your own struggles, too.

Làm một người bạn tốt không nhất thiết phải luôn hoàn hảo, nghĩa là bạn cũng nên thành thật về những khó khăn của mình.

Friendships thrive when both people are willing to be vulnerable and open. If you’re struggling with social anxiety, low self-esteem, or other personal barriers, working on those issues (either with self-help strategies or professional support) can make a real difference.

Tình bạn sẽ phát triển bền vững là khi cả hai sẵn sàng mở lòng và chia sẻ. Nếu bạn đang gặp khó khăn với chứng lo âu xã hội, lòng tự tôn thấp, hoặc những rào cản cá nhân khác, hãy chủ động giải quyết những vấn đề đó. Bạn có thể tự áp dụng các cách để giúp bản thân hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia để cải thiện tình trạng và tạo ra sự thay đổi tích cực.

And remember: It’s okay to need space sometimes. Setting healthy boundaries—and respecting your friend’s boundaries too—is part of what makes a friendship strong and sustainable.

Và hãy nhớ rằng: Hoàn toàn bình thường khi thỉnh thoảng bạn cần không gian riêng. Việc thiết lập những ranh giới lành mạnh và đồng thời tôn trọng ranh giới của bạn mình, chính là yếu tố giúp tình bạn trở nên sâu sắc và bền vững.

Dr. Dimitriu encourages people to set boundaries when needed in friendships. “Be clear about your needs and boundaries, and express them,” he says. “Don’t become a doormat, and be aware of people who make you into one.”

Tiến sĩ Dimitriu khuyến khích mọi người nên tự thiết lập ranh giới khi cần trong tình bạn: “Hãy rõ ràng về nhu cầu và ranh giới của bạn, và đừng ngần ngại thể hiện chúng. Đừng để mình trở thành người bị lợi dụng, và hãy cảnh giác với những ai cố biến bạn thành như vậy”.

Keep in Mind

Điều cần nhớ

Friendship isn’t about always having the right words or doing the perfect thing. It’s about presence, compassion, patience, and showing up in the small, everyday moments.

Tình bạn không phải lúc nào cũng cần những nói hoàn hảo hay những hành động đúng đắn tuyệt đối. Quan trọng hơn là sự hiện diện, lòng cảm thông, sự kiên nhẫn và việc đồng hành trong những khoảnh khắc nhỏ bé thường ngày.

By listening deeply, validating your friend’s feelings, being dependable, and working on your own emotional health, you can become the kind of friend everyone deserves—and you’ll probably find that your own life feels richer and more connected, too.

Hãy lắng nghe chân thành, công nhận cảm xúc của bạn mình, trở thành người đáng tin cậy và đồng thời tự chăm sóc sức khỏe cảm xúc của chính bạn. Bằng cách đó, bạn sẽ trở thành người bạn mà ai cũng xứng đáng có được, đồng thời cũng cảm nhận được cuộc sống của chính mình trở nên phong phú và gắn kết hơn.

As Dr. Kahn reminds us, “Good friends are willing to listen, be present, and stay curious.” That’s a pretty solid place to start.

Như tiến sĩ Kahn nhắc nhở chúng ta rằng: “Những người bạn tốt luôn sẵn lòng lắng nghe, hiện diện và quan tâm chân thành”. Đó là điểm khởi đầu vững chắc để xây dựng tình bạn.

 

Nguồn bài dịch: https://www.verywellmind.com/how-to-be-a-better-friend-11716743

Để lại một bình luận