6 ways to give that aren’t about money
Biên dịch: Hoàng Nguyễn – Hiệu đính: Xanh Lam
Good news: You can be a generous person without writing a bunch of checks. In fact, many of the most awe-inspiring and effective examples of generosity are gifts of time and energy, talent and love, custom-fitted to a specific need. This type of giving is open to everyone.
Tin tốt: Bạn có thể là một người hào phóng mà không cho đi quá nhiều tiền. Trên thực tế, nhiều ví dụ đáng kinh ngạc và hiệu quả nhất về lòng hào phóng là những món quà về thời gian và sức lực, tài năng và tình yêu, được điều chỉnh phù hợp với một nhu cầu cụ thể. Hình thức cho đi này dành cho tất cả mọi người.
Many of the most awe-inspiring and effective examples of generosity are gifts of time and energy, talent and love, custom-fitted to a specific need.
Nhiều ví dụ đáng kinh ngạc và hiệu quả nhất về lòng hào phóng là những món quà về thời gian và sức lực, tài năng và tình yêu, được điều chỉnh phù hợp với một nhu cầu cụ thể.
Not sure where to begin? Here are six gifts of time and attention that have the strong potential to spark ripple effects that affect millions, from head of TED Chris Anderson’s new book, Infectious Generosity.
Bạn đang không biết chắc nên bắt đầu từ đâu? Dưới đây là sáu món quà về thời gian và sự chú ý có tiềm năng mạnh mẽ tạo ra hiệu ứng gợn sóng ảnh hưởng đến hàng triệu người, từ cuốn sách mới của người đứng đầu TED Chris Anderson, Sự hào phóng có tính truyền nhiễm.
1. Shift attention
1. Chuyển hướng tâm chú ý
Zen master Thich Nhat Hanh taught that attention is the most precious gift we can give someone. This is where generosity starts — with a willingness to stop focusing on ourselves and to instead pay attention to someone else and their needs. From that act of connection, anything can happen.
Thiền sư Thích Nhất Hạnh từng dạy rằng sự chú tâm là món quà quý giá nhất mà chúng ta có thể trao tặng cho ai đó. Đây là nơi mà sự hào phóng bắt đầu — với niềm quyết tâm và sẵn lòng để ngừng tập trung duy nhất vào bản thân ta, và thay vào đó, chú ý đến người khác và những nhu cầu của họ. Từ hành động kết nối đó, bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra.
Truth is, it can be difficult. We spend much of our time lost in our own worlds. We are often reluctant to focus on the issues that others are dealing with. So we put up shields. And that means that many of the people who could really use our attention never feel seen by us. The generosity of attention is therefore the generosity of being willing to be a little uncomfortable, to take down those shields, to give up some time, to risk coming to care about someone else.
Nhưng sự thật thì để thực hiện được việc đó là điều rất điều khó khăn. Chúng ta có xu hướng dành phần lớn thời gian để đắm chìm, lạc lối trong thế giới của riêng mình. Hay e ngại và ít để tâm đến những vấn đề mà người khác đang phải đối mặt. Bởi thế mà ta dựng lên những lá chắn, những tấm khiên để “tự vệ” lấy thế giới của mình. Điều ấy có nghĩa là chúng ta đang phớt lờ đi nhiều trong số những người thực sự cần được để tâm và giúp đỡ. Do đó, ta có thể thấy rằng, tính rộng lượng và hào phóng của sự quan tâm nằm ở việc sẵn sàng chấp nhận cảm giác không thoải mái, thoát khỏi vùng an toàn của bản thân để dỡ bỏ đi những tấm khiên ấy, từ bỏ một chút thời gian của mình để mạo hiểm mở lòng mình ra, mà quan tâm đến người khác.
Whether you stop and have a meaningful connection with a person in need or spend 30 minutes researching a cause you think might matter, you have already begun your generosity journey.
Cho dù đó là việc dừng lại để trò chuyện, kết nối và tạo một mối quan hệ ý nghĩa với ai đó đang gặp khó khăn, hay dành 30 phút để nghiên cứu một vấn đề cao cả nào đó mà bạn thấy quan trọng, thì đấy cũng là khi bạn đã bắt đầu hành trình rộng lượng của mình.
2. Build bridges
2. Xây cầu kết nối, kéo gần khoảng cách
In our connected era, there’s a type of generosity that matters more than ever: a willingness to reach out to those with whom we disagree with. Many disputes today play out in public online. Huge audiences can become glued to online feuds. What if we could bring a satisfying resolution to more of these conflicts?
Trong kỷ nguyên kết nối mà chúng ta đang sống, có một loại hình của sự hào phóng mà đang dần trở nên quan trọng hơn bao giờ hết: đó là việc rộng lượng để sẵn sàng tiếp cận những người mà chúng ta thấy bất đồng. Nhiều mâu thuẫn và tranh chấp ngày nay có xu hướng diễn ra công khai trên mạng. Với lượng khán giả khổng lồ có thể luôn trong trạng thái “lót dép hóng” những mối thù trực tuyến. Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta có thể mang lại một giải pháp thỏa đáng cho những xung đột như vậy hơn?
It’s hard to reach out to our critics. This is a particularly challenging form of the generosity mindset. You are sacrificing your personal comfort for the greater good of bringing people together. But if you’re successful, there’s a powerful knock-on benefit: You are helping change the tone of public discussion today. That’s a gift to all of us.
Việc mở lòng tiếp cận với những người chỉ trích chúng ta là điều rất khó khăn. Đây là một loại hình mang tính khá thách thức của tư duy rộng lượng. Bạn đang hy sinh vùng an toàn của bản thân mình vì một mục đích cao cả hơn — đó là việc gắn kết mọi người lại cùng nhau. Nhưng nếu bạn có thể thành công, thì ta sẽ đạt được một lợi ích rất lớn: Đó là góp phần giúp thay đổi phong cách luận bàn của những cuộc thảo luận công khai ngày nay, cách mà mỗi người tham gia trong đó biểu đạt ý kiến của mình và giao tiếp với nhau. Ấy là một món quà cho tất cả chúng ta.
The single greatest gift we can give is knowledge — knowledge that solves a problem, fills a need or opens a pathway forward.
Món quà lớn nhất mà chúng ta có thể trao đi là tri thức — tri thức có thể giúp giải quyết một vấn đề, đáp ứng một nhu cầu nào đó, hay góp phần mở ra một lối đi cho ta tiến lên phía trước.
3. Share knowledge
3. Chia sẻ kiến thức
In countless circumstances, the single greatest gift we can give is knowledge — knowledge that solves a problem, fills a need or opens a pathway forward.
Trong vô số trường hợp, món quà lớn nhất mà chúng ta có thể trao đi là kiến thức — kiến thức có thể giải quyết vấn đề, đáp ứng nhu cầu hoặc mở ra con đường phía trước.
Our single biggest piece of advice to someone coming to speak on the TED stage is to think of their talk not as an opportunity to pitch something (like a business or a cause) but rather as a gift. It is a chance to freely share valuable ideas with the audience. And those ideas have the potential to impact a listener’s life for years to come.
Lời khuyên lớn nhất của chúng tôi dành cho những người đến phát biểu trên sân khấu TED là hãy nghĩ buổi nói chuyện của họ không phải là một cơ hội để giới thiệu điều gì đó (chẳng hạn như một công việc kinh doanh hoặc một mục đích) mà là một món quà. Đó là cơ hội để thoải mái chia sẻ những ý tưởng có giá trị với khán giả. Và những ý tưởng đó có khả năng tác động đến cuộc sống của người nghe trong nhiều năm tới.
If you possess knowledge that others may benefit from, consider how you could share it to create ripple effects. What may take you a few hours to prepare and act on could light up someone’s life — and that could just be the beginning.
Nếu bạn sở hữu kiến thức mà người khác có thể hưởng lợi từ đó, hãy cân nhắc cách bạn có thể chia sẻ kiến thức đó để tạo ra hiệu ứng lan tỏa. Những gì bạn có thể mất vài giờ để chuẩn bị và hành động có thể thắp sáng cuộc đời của ai đó — và đó có thể chỉ là sự khởi đầu.
4. Enable connections
4. Tạo cơ hội cho các mối quan hệ phát triển
In our connected age, the networks we have access to matter more than ever. Therefore, one of the most important forms of viral generosity is to help people connect with others. The simplest way to do this is to make an introduction.
Trong thời đại kết nối của chúng ta, các mạng lưới mà chúng ta tiếp cận trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Vì vậy, một trong những hình thức hào phóng lan truyền quan trọng nhất là giúp mọi người kết nối với người khác. Cách đơn giản nhất để làm điều này là giới thiệu.
As psychologist and TED speaker Adam Grant has argued, an introduction can be fairly easy to give — and unbelievably valuable to receive. Ask many people how they met their partner, got their dream job or found the perfect collaborator for their creative project, and the answer will often be the same: someone — a friend, a neighbor, a colleague — introduced them to the right person. What you’re effectively doing is giving someone else access to your network of resources. And those introductions can have exponential consequences.
Như nhà tâm lý học và diễn giả TED Adam Grant đã lập luận, lời giới thiệu có thể khá dễ dàng để đưa ra – và có giá trị không thể tin được khi nhận được. Hãy hỏi nhiều người làm thế nào họ gặp được đối tác, có được công việc mơ ước hoặc tìm được người cộng tác hoàn hảo cho dự án sáng tạo của mình, và câu trả lời thường sẽ giống nhau: ai đó — một người bạn, một người hàng xóm, một đồng nghiệp — đã giới thiệu họ với đúng người. Điều bạn đang làm một cách hiệu quả là cấp cho người khác quyền truy cập vào mạng lưới tài nguyên của bạn. Và những lời giới thiệu đó có thể gây ra những hậu quả theo cấp số nhân.
5. Extend hospitality
5. Mở rộng lòng hiếu khách
In his remarkable book Human Universals, anthropologist Donald Brown documented how hospitality is one of hundreds of human behaviors that have been observed in every single culture ever studied. But if hospitality is so ubiquitous (and so pleasant), is it really a form of generosity? Well, yes. Quite apart from any costs involved, it takes effort to invite someone over, whether friends or possible future friends. It’s easier just to watch the next episode of the TV series you’re into.
Trong cuốn sách đáng chú ý Human Universals, nhà nhân chủng học Donald Brown đã ghi lại lòng hiếu khách là một trong hàng trăm hành vi của con người được quan sát thấy trong mọi nền văn hóa từng được nghiên cứu. Nhưng nếu lòng hiếu khách có ở khắp mọi nơi (và thật dễ chịu) thì đó có thực sự là một hình thức rộng lượng? Vâng, đúng vậy. Ngoài mọi chi phí liên quan, còn phải nỗ lực để mời ai đó đến nhà, dù là bạn bè hay có thể là bạn bè tương lai. Sẽ dễ dàng hơn nếu bạn xem tập tiếp theo của bộ phim truyền hình dài tập mà bạn yêu thích.
So how can hospitality contribute to infectious generosity? Hospitality taps into our deepest instincts for connection to one another. And each experience of it evokes a desire to reciprocate.
Vậy làm thế nào lòng hiếu khách có thể góp phần vào sự hào phóng có sức lan tỏa? Lòng hiếu khách đánh vào bản năng sâu sắc nhất của chúng ta để kết nối với nhau. Và mỗi trải nghiệm về nó đều gợi lên mong muốn được đáp lại.
People need money, food, shelter and healthcare, to be sure. But we also yearn for beauty, wonder, laughter, transcendence — all elements of enchantment.
Chắc chắn mọi người cần tiền, thực phẩm, chỗ ở và chăm sóc sức khỏe. Nhưng chúng ta cũng khao khát vẻ đẹp, điều kỳ diệu, tiếng cười, sự siêu việt – tất cả những yếu tố mê hoặc.
6. Create enchantment
6. Tạo bùa mê
Pioneering artist Lily Yeh was approached by the dancer and choreographer Arthur L. Hall to undertake a community art project in a derelict, abandoned plot in her home city of Philadelphia. “I was interested but totally scared,” Yeh recalled. “I had little resources and no experience in working outdoors in a community setting. I wanted to run away, but I did not want to see a coward in the mirror. So I stepped into the project.”
Nghệ sĩ tiên phong Lily Yeh đã được vũ công kiêm biên đạo múa Arthur L. Hall tiếp cận để thực hiện một dự án nghệ thuật cộng đồng tại một khu đất bỏ hoang, vô chủ ở thành phố Philadelphia, quê hương cô. “Tôi rất thích thú nhưng hoàn toàn sợ hãi,” Yeh nhớ lại. “Tôi có ít nguồn lực và không có kinh nghiệm làm việc ngoài trời trong môi trường cộng đồng. Tôi muốn chạy trốn, nhưng tôi không muốn nhìn thấy một kẻ hèn nhát trong gương. Thế là tôi bắt tay vào dự án.”
The community project became the Village of Arts and Humanities, an art park full of trees, sculptures and mosaics created by local adults and children in collaboration with Yeh. Yeh’s work led her to a profound realization: that creating beauty in public spaces is profoundly healing and transformative for communities.
Dự án cộng đồng đã trở thành Làng Nghệ thuật và Nhân văn, một công viên nghệ thuật có nhiều cây cối, tác phẩm điêu khắc và tranh khảm do người lớn và trẻ em địa phương hợp tác với Yeh tạo ra. Công việc của Yeh đã giúp cô nhận ra một nhận thức sâu sắc: việc tạo ra vẻ đẹp ở không gian công cộng có tác dụng chữa lành và biến đổi sâu sắc cho cộng đồng.
People need money, food, shelter and healthcare, to be sure. But we also yearn for beauty, wonder, laughter, transcendence — all elements of enchantment. Those who can enchant can offer a gift of immense value.
Chắc chắn mọi người cần tiền, thực phẩm, chỗ ở và chăm sóc sức khỏe. Nhưng chúng ta cũng khao khát vẻ đẹp, điều kỳ diệu, tiếng cười, sự siêu việt – tất cả những yếu tố mê hoặc. Những người có thể mê hoặc có thể tặng một món quà có giá trị to lớn.
——————————————-
Nguồn bài viết:
https://ideas.ted.com/6-ways-to-give-that-arent-about-money/
