5 bí quyết để sống một cuộc đời có ý nghĩa theo quan điểm hiện sinh
Bạn có bao giờ tự hỏi “Cuộc sống này có ý nghĩa gì?” hoặc “Tôi đang sống vì điều gì?”. Nếu có, bạn đã bước vào lãnh địa của triết lý hiện sinh – một trường phái tư tưởng tập trung vào việc tìm kiếm ý nghĩa trong một thế giới có vẻ vô nghĩa. Hãy cùng khám phá 5 bí quyết để sống một cuộc đời có ý nghĩa theo quan điểm hiện sinh.
I. Triết lý hiện sinh và ứng dụng trong cuộc sống
Triết lý hiện sinh ra đời vào giữa thế kỷ 19 tại Châu Âu, với các đại diện tiêu biểu như Søren Kierkegaard, Friedrich Nietzsche và sau này là Jean-Paul Sartre. Nó nhấn mạnh vào trải nghiệm cá nhân, tự do và trách nhiệm của con người trong việc tạo ra ý nghĩa cho cuộc sống của mình [1].
Một khái niệm quan trọng trong triết lý hiện sinh là “sự nhập thế” (Geworfenheit) – ý tưởng cho rằng chúng ta bị “ném” vào thế giới này mà không có sự lựa chọn. Tuy nhiên, chúng ta có tự do và trách nhiệm để định hình cuộc sống của mình từ đó [1].
Jean-Paul Sartre đã mô tả “lo âu hiện sinh” bao gồm ba cảm nhận: đau khổ, cô độc và tuyệt vọng. Đây là những cảm xúc mà con người phải đối mặt khi nhận ra rằng cuộc sống không có ý nghĩa nội tại và chúng ta phải tự tạo ra ý nghĩa cho nó [1].
II. 5 bí quyết để sống một cuộc đời có ý nghĩa
1. Chấp nhận thực tại hiện sinh
Bước đầu tiên để sống có ý nghĩa là chấp nhận thực tại của sự tồn tại. Như Kurt Vonnegut đã nói: “Chúng ta sinh ra từ cát bụi, có thể hoạt động tự do và có ý thức, nhưng rồi cát bụi trong dáng dấp con người cuối cùng cũng trở về với cát bụi.” [1] Thay vì né tránh sự thật này, hãy để nó thúc đẩy bạn trân trọng và tận dụng tối đa thời gian hiện tại.
2. Thực hành hiện sinh chân thực
Ludwig Binswanger đề xuất khái niệm “hiện sinh chân thực” – một cách sống trung thực với bản thân và thế giới xung quanh [1]. Để thực hành điều này, hãy:
- Sống theo giá trị cốt lõi của bạn
- Đưa ra quyết định dựa trên niềm tin của chính mình, không phải áp lực xã hội
- Chấp nhận trách nhiệm cho các lựa chọn của bạn
3. Tìm kiếm ý nghĩa trong cuộc sống
Viktor Frankl, người sống sót sau trại tập trung Holocaust và là cha đẻ của liệu pháp ý nghĩa, đề xuất rằng thay vì hỏi “Tôi muốn gì từ cuộc sống?”, hãy hỏi “Cuộc sống muốn gì từ tôi?” [1]. Điều này giúp chúng ta tập trung vào việc đóng góp cho thế giới và tìm thấy mục đích lớn hơn bản thân.
Nghiên cứu của Mascaro và Rosen (2005) cho thấy những người có suy nghĩ “Tôi nỗ lực để biến thế giới này trở thành nơi tốt đẹp hơn” và “Tôi chấp nhận những khuyết điểm của mình” cảm nhận được nhiều hy vọng và ít trầm cảm hơn [1].
4. Phát triển sự bền bỉ lạc quan
Sự bền bỉ lạc quan là khả năng duy trì thái độ tích cực và kiên trì trong đối mặt với khó khăn. Để rèn luyện điều này:
- Thực hành lòng biết ơn hàng ngày
- Xem thách thức như cơ hội để học hỏi và phát triển
- Tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát
5. Trau dồi trải nghiệm kính ngưỡng
Trải nghiệm kính ngưỡng là cảm giác ngưỡng mộ và kính sợ trước một thứ gì đó lớn lao hơn bản thân. Theo Keltner và Haidt (2003), nó bao gồm hai yếu tố: cảm nhận sự vĩ đại và nhu cầu điều ứng [2].
Stellar et al. (2018) cho rằng trải nghiệm kính ngưỡng có thể giúp chúng ta cảm thấy kết nối hơn với thế giới và giảm bớt sự chú ý vào bản thân [2]. Để tạo ra những trải nghiệm này:
- Dành thời gian trong thiên nhiên
- Chiêm ngưỡng nghệ thuật hoặc nghe nhạc cổ điển
- Học hỏi về vũ trụ và những khám phá khoa học mới
III. Áp dụng 5 bí quyết vào cuộc sống hàng ngày
Để áp dụng những bí quyết này vào cuộc sống hàng ngày:
- Dành thời gian mỗi ngày để suy ngẫm về ý nghĩa cuộc sống của bạn
- Đặt ra mục tiêu phù hợp với giá trị cốt lõi của bạn
- Thực hiện các hành động nhỏ để giúp đỡ người khác
- Thực hành lòng biết ơn và chánh niệm
- Tìm kiếm những trải nghiệm mới và đầy cảm hứng
Bằng cách áp dụng những bí quyết này, bạn có thể bắt đầu sống một cuộc đời có ý nghĩa hơn theo quan điểm hiện sinh. Hãy nhớ rằng, tìm kiếm ý nghĩa là một hành trình suốt đời, và mỗi người sẽ có con đường riêng của mình.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về Tâm lý học Tính cách và cách áp dụng nó vào cuộc sống, hãy tham gia khóa học “Tâm lý học Tính cách” của PsyMe. Khóa học sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân, phát triển các kỹ năng tâm lý quan trọng, và tìm ra con đường để sống một cuộc đời đích thực và ý nghĩa.
Để biết thêm thông tin và đăng ký, vui lòng truy cập: https://docs.google.com/document/d/12TV94PWoM0yiHgsy2fFkOR_U1N48giY5/
Tài liệu tham khảo:
[1] Funder, D. C. (2019). Chapter 12, 18, Personality Puzzle (8th ed). W. W. Norton & Company.
[2] Stellar, J. E., Gordon, A. M., Piff, P. K., Cordaro, D., Anderson, C. L., Bai, Y., … & Keltner, D. (2017). Self-transcendent emotions and their social functions: Compassion, gratitude, and awe bind us to others through prosociality. Emotion Review, 9(3), 200-207.
[3] Keltner, D., & Haidt, J. (2003). Approaching awe, a moral, spiritual, and aesthetic emotion. Cognition & emotion, 17(2), 297-314.
[4] Mascaro, N., & Rosen, D. H. (2005). Existential meaning’s role in the enhancement of hope and prevention of depressive symptoms. Journal of personality, 73(4), 985-1014.
