Thể chai (corpus callosum) – Nơi giao tiếp của hai bán cầu não

Nếu bạn nhìn theo hướng đỉnh đầu xuống, bạn có thể đang nhìn thấy thể chai của não bộ. Thể chai là bộ phận kết nối hai bán cầu não và chịu trách nhiệm cho việc giao tiếp song phương của hai bán cầu não. Hầu hết những bộ phận trên cơ thể người được sắp xếp đối lập với phần não bộ đảm nhiệm, tức bán cầu não trái sẽ điều khiến tay phải, chân phải và ngược lại, hoặc thông tin hình ảnh thu được từ vùng tầm nhìn bên trái (không phải từ mắt trái!!) sẽ được gửi cho bán cầu não phải. 

Làm sao chúng ta biết được rằng thể chai không chỉ ‘nối’ mà còn giúp hai bán cầu não ‘giao tiếp’ với nhau? Hay liệu hai bán cầu có hoạt động độc lập? Trong quá khứ, những bệnh nhân bị co giật (hay động kinh nghiêm trọng) đã thực hiện cuộc giải phẫu tách não nhằm mục đích giảm hoạt động giao tiếp giữa hai bán cầu não và mang đến sự cải thiện trong các triệu chứng. Tin tốt là những cơn co giật thực sự đã thuyên giảm, cuộc sống của những người bệnh này phần nào đó đã trở lại “bình thường”. Tin xấu là một số hành vi không đồng nhất đã xảy ra ở một số bệnh nhân. Đã có những câu chuyện thú vị xoay quanh hiện tượng này, ví dụ như: một người cầm điếu thuốc bằng tay trái, tay phải của họ sẽ lấy điếu thuốc đi; một người có thể nhận thấy họ đang cài nút áo bằng một tay và cởi nút bằng tay kia hoặc tay trái của họ đột nhiên đóng một cuốn sách mà họ đang chăm chú đọc. Tuy nhiên, những xung đột giữa hai bán cầu não như vậy là rất hiếm. Nếu xảy ra xung đột, một bán cầu thường lấn át bán cầu kia.

 

Hệ quả của việc tách não:

Về cơ bản, bán cầu não trái chiếm ưu thế trong ngôn ngữ, lời nói và giải quyết vấn đề. Khi hình ảnh một đồ vật (thông tin đầu vào) nằm trong khu vực bên phải, bao gồm tay phải, chân phải, vùng mắt bên phải (không phải mắt phải)…, thông tin sẽ đươc gửi lên bán cầu não trái để gọi tên đồ vật đó. Đây cũng có thể là một bằng chứng khoa học cho việc chúng ta dùng tay phải để viết. Tuy nhiên, không có nghĩa chức năng của bán cầu não trái ở những người thuận tay trái hay thuận hai tay sẽ bị ảnh hưởng.

 

Một thí nghiệm được thực hiện lên các bệnh nhân tách não để kiểm chứng hệ quả. Một bệnh nhân được yêu cầu ngồi vào chính giữa một tấm bảng được chia đôi (hình bên dưới). Ở hình C, bên phải tấm bảng trắng hiện lên hình ảnh một trái táo (đây là tầm nhìn bên phải của con người) và người bệnh được hỏi rằng họ đã thấy gì. Họ có thể trả lời một cách dễ dàng là trái táo vì thông tin tầm nhìn bên phải được gửi tới bán cầu não trái, nơi chịu trách nhiệm cho chức năng ngôn ngữ. Ở hình A, khi bên trái tấm bảng hiện lên cây búa, bệnh nhân được hỏi đã thấy gì, họ trả lời là họ không thấy gì. Lý do là vì hình ảnh cây búa nằm trong khu vực tầm nhìn bên trái và thông tin sẽ được gửi qua cho bán cầu não phải, không phải nơi chịu trách nhiệm về sản sinh ngôn ngữ. Tuy nhiên ở hình B, khi được hỏi dùng tay trái để lấy thứ mà họ đã thấy (vẫn là cây búa), họ đã có thể cầm được cây búa nhưng đã không thể gọi tên đồ vật. 

 

Tóm lại, thể chai là một bó lớn gồm hơn 200 triệu sợi thần kinh kết nối hai bán cầu não, cho phép xảy ra sự giao tiếp giữa bán cầu não phải và trái. Sự tổn thương lên bộ phận này có thể ảnh hưởng đến đời sống nhưng không gây cản trở sinh hoạt hằng ngày. Thông qua nghiên cứu của các nhà khoa học, chúng ta có thêm cái nhìn khách quan hơn về mối liên kết giữa bộ não và hành vi của con người.

 

Tài liệu tham khảo:

https://www.open.edu/openlearn/health-sports-psychology/psychology/starting-psychology/content-section-2.2

https://www.bbc.com/news/uk-12225163

Để lại một bình luận