ABNORMAL PSYCHOLOGY – DISORDERS AND TREATMENT
Trong bốn tháng vừa qua, George đã làm bị thương hàng chục người anh ta không quen. Có hai người trong số đó phải nhập viện. Geogre không thể hiện cảm xúc tội lỗi hay hối tiếc. Anh ta nói anh sẽ đánh bất kì ai trong số đó lần nữa nếu anh ấy có cơ hội. Vậy cộng đồng nên làm gì với George?
- Tống anh ta vào tù
- Đưa anh ta vào bệnh viện tâm thần
- Tặng anh ta một giải thưởng là người chơi cạnh tranh nhất trong Giải đấu Quốc gia.
Bạn không thể trả lời câu hỏi trừ phi bạn biết bối cảnh hành động của George. Hành động có vẻ bình thường ở một bữa tiệc có khi sẽ khó hiểu tại buổi gặp gỡ kinh doanh. Nếu giáo sư đại học có hành động như một ngôi sao nhạc rock thì có khi sẽ bị đưa đến bệnh viên tâm thần.
Kể cả khi biết bối cảnh của hành vi cũng không cho ta biết liệu rằng hành vi đó có bình thường. Giả sử người dì Tillie giàu có của bạn quyên tiền cho người lạ ở góc phố và sẽ tiếp tục làm như thế cho tới khi bà ấy hết tiền. Điều này nghe có điên rồ không? Bạn có thúc giục dì phải đi trị liệu? Nếu không, dì của bạn có khác gì với Warren Buffet, một trong những người đàn ông giàu nhất thế giới, tuyên bố rằng ông ta sẽ từ thiện một nửa tài sản trị giá hàng tỉ đô?
Đánh giá hành vi dị thường là rất khó. Điều có vẻ dị thường với một người hay trong một hoàn cảnh lại có khi là bình thường với người khác. Lựa chọn làm gì với hành vi dị thường thậm chí còn khó hơn.
Ảnh: Pittsburgh Steelers All-Pro hậu vệ James Harrison đã bị treo giò và phạt nhiều lần vì những cú đánh bằng đầu với cầu thủ đội bạn. Mỗi lần làm vậy, anh gây nguy cơ bị thương cho không chỉ cầu thủ đội bạn mà còn cho chính mình. Bối cảnh thể thao ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận hành vi này như thế nào? Chúng ta sẽ nhìn nhận hành vi đó bên ngoài sân vận động ra sao?
Source: Kalat, J. W. (2017). Introduction to psychology (11ed). Boston, MA: Cengage Learning.
