Hầu hết việc hình thành bộ nhớ liên quan đến mã hóa. Lưu trữ hoặc duy trì một bộ nhớ nghe có vẻ giống như một quá trình thụ động, nhưng những cơ chế quan trọng khác cũng xảy ra ở đây. Sau một khoảng thời gian từ lần học tập ban đầu, một số ký ức thay đổi theo những cách thức để khiến chúng có thể xuất hiện lại sau một thời gian dài, có lẽ là mãi mãi. Quá trình này được gọi là củng cố/ hợp nhất (consolidation).
Nhiều thập kỷ trước, các nhà tâm lý học cho rằng sự củng cố là một quá trình hóa học diễn ra trong một khoảng thời gian cố định. Tuy nhiên, một số ký ức củng cố dễ dàng hơn nhiều so với những ký ức khác. Khi bạn nghe, “Jakarta là thủ đô của Indonesia,” bạn có thể phải nỗ lực để hình thành một ký ức lâu dài. Nếu ai đó nói, “Vâng, tôi sẽ cùng bạn đi khiêu vũ vào thứ Sáu,” bạn sẽ lưu giữ bộ nhớ gần như ngay lập tức.
Bạn có thể thử một số cách để tăng cường cơ chế củng cố sau khi học được một số thông tin. Một là uống một ít caffeine ngay sau khi học được điều gì đó. Một nghiên cứu cho thấy rằng 200 đến 300 mg caffeine, nhiều hơn một chút so với một tách cà phê bạn thường dùng, giúp tăng cường độ chi tiết trong ký ức của mọi người khi được kiểm tra một ngày sau đó (Borota và cộng sự, 2014). Một chiến lược khác là ngủ hoặc nghỉ ngơi yên tĩnh ngay sau khi học (Dewar, Alber, Butler, Cowan, & Della Salla, 2012). Đúng vậy, có vẻ nghịch lý rằng hoặc tăng kích thích hoặc giảm kích thích sẽ tăng cường sự củng cố việc ghi nhớ, nhưng đó là kết quả nghiên cứu thu được
Quá trình củng cố/ hợp nhất tiếp tục diễn ra trong bao lâu? Một số bằng chứng cho thấy nó duy trì trong nhiều thập kỷ, nhưng việc giải thích bằng chứng đó là rất mơ hồ. Các nghiên cứu phát hiện ra rằng những người ở độ tuổi 60 và 70 nhớ các sự kiện từ thời niên thiếu và giai đoạn đầu trưởng thành của họ tốt hơn các sự kiện gần đây (Haist, Gore, & Mao, 2001; Maguire & Frith, 2003; Niki & Luo, 2002). Ví dụ, người lớn tuổi thường nhớ âm nhạc, phim ảnh và các chính trị gia thời trẻ của họ tốt hơn so với những năm gần đây. Một cách giải thích là những ký ức tiếp tục củng cố, năm này qua năm khác. Một cách giải thích khac là những ký ức ở tuổi trưởng thành của những người trẻ tuổi hình thành mạnh mẽ hơn ngay từ đầu (Berntsen & Rubin, 2002). Đối với hầu hết mọi người, lứa tuổi thanh thiếu niên và thanh niên đặc biệt thú vị và quan trọng. Hầu hết các bộ phim, chương trình truyền hình và tiểu thuyết đều tập trung vào độ tuổi đó. Khi trẻ em mô tả cuộc sống tương lai của chúng, chúng mô tả nhiều sự kiện trong cuộc sống tuổi thiếu niên và thanh niên của chúng hơn bất kỳ giai đoạn nào khác (Bohn & Berntsen, 2011). Do đó, việc tăng cường nhớ lại các sự kiện trong độ tuổi đó có thể chủ yếu là một vấn đề được quan tâm nhiều hơn là củng cố trí nhớ.
Kiểm tra nội dung
- Nếu bạn vừa học được một số thông tin, bạn có thể làm hai điều gì để cải thiện khả năng củng cố trí nhớ của mình?
Câu trả lời:
- Bạn có thể uống một ít caffeine hoặc chợp mắt một chút. (Tất nhiên, nếu bạn cần nghiên cứu năm chủ đề tối nay, bạn không thể thực hiện một trong hai chiến lược này cùng với nhau!)
